Dünyanın en büyük sorunu anlaşmaktır. Aynı dili konuşan insanların bile anlaşmayı güçlükle başardığı bu dönemde çevirmenler olmasa, farklı dil yapısına sahip ülkelerdeki kişilerin birbiriyle anlaşması oldukça güç olurdu. Çevirmenliğin birçok meslekten farkı, maddi kaygılar dışında toplum yararına (gönüllü) çeviriler de yapılabiliyor olmasıdır. Aslında bir yerde çevirmenlik bu yüzden geçmişte kutlu bir eylem olarak görülmekteydi. Günümüzde de anadilde çeviri yaparak hem kişisel gelişime hem de dünyanın anlaşabilmesine katkıda bulunabilmek mümkün.
Trommons.org dil gönüllülerini, çeviri ve yerelleştirmeye ihtiyaç duyan sivil toplum örgütleri için gönüllü olarak çeviri ve yerelleştirme yapılmasına yardımcı olan bir organizasyon. Bu kuruluş, artık Türkiye’de de hizmete giriyor. 100’den fazla dilde ve 6 bin gönüllü çevirmenin bir araya geldiği vakıf, Türkiye’deki sivil toplum örgütlerini ve bölge dillerinin çevirisinde çalışmak isteyen gönüllüleri de platforma katılmaya davet ediyor.
Trommons.org Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Merkezi Dublin’de bulunan The Rosetta Foundation, herkesin bilgiye kendi dilinde ulaşabilmesinin bir hak olduğunu düşünerek yola çıkmış bir kurum. Bu nedenle hiçbir kar amacı gütmeden dil gönüllüleri ve çeviri hizmetine ihtiyaç duyan sivil toplum örgütleri arasında bir bağ görevi gören Trommons.org platformuna öncülük ediyor.
Şirketin ismi, Mısır Hiyerogliflerinin okunabilmesini sağlayan hem antik Mısır hem de Yunan dillerinde yazılmış bir metnin bulunduğu, 1798 yılında Napolyon Ordusu tarafından Mısır’da Reşid köyü yakınlarında bulunan Rosetta Taşı’ndan geliyor.
2013 yılında hizmete giren bu platform Limerick Üniversitesi’nin de yardımıyla geliştirildi ve şu anda 100’den fazla dilde 6 bin gönüllü çevirmen ve editörle hayır kuruluşlarına (sivil toplum örgütleri) hizmet veriyor.
“Platformun çalıştığı kurumlar arasında engelli vatandaşlar için olimpiyat oyunları düzenleyen Special Olympics, Peru’da, zor koşullar altında büyüyen çocuklara destek vermeyi amaçlayan SKIP Peru, gelişmekte olan bölgelerde görev yapan göz sağlığı çalışanları için hazırlanan Community Eye Health Journal dergisi ve farklı kültürleri ve dilleri korumayı ve yaşatmayı amaçlayan Cultural Survival gibi organizasyonların yanı sıra Uluslararası Af Örgütü, World Peace ve Action Aid gibi geniş kitlelere ulaşan insan hakları ve çevre örgütleri de yer alıyor.”*
Gönüllü olarak yapılan bu çalışmalarda gönüllü kahramanlar, şu ana dek 3 milyondan fazla sözcüğün farklı dillerde çevirisini sunarak, insanların bilgiye ulaşmasını sağlamış durumda.
“3-4 Kasım 2014 tarihlerinde, University College London’da dünyanın ilk ticari olmayan lokalizasyon formuna imza atan vakıf, etkinlikte çeviri hizmetlerinin yalnızca dünyanın en zengin yüzde 20’lik kesimini, yani maddi olanaklarıyla bu hizmetlere erişebilen 2 milyar müşteriyi değil, bunun dışında kalan yüzde 80’i de hedeflemesi gerektiğini vurguladı.”**
Bu platformda görev almak isteyenlerin tek yapması gereken işlem sadece gönüllü olmak. Türkiye’deki sivil toplum örgütleriyle bağlantıya geçip Türkiye’de de faaliyet göstermeyi amaçlayan kuruluşta görev almak için sisteme bir e-posta ile kayıt olmak yeterli. Çeviride profesyonel olup yıllarca çalışmış olmak gibi bir şartları yok. Çevirmen olarak katkı sağlayamayacak olanlar, editör olarak da sisteme dahil olup buradaki çevirileri düzenleme hakkını elde edebiliyorlar.
Trommos.org sitesine e-posta adresiyle üye olunup ardından ilgili dil çiftleri işaretlendikten sonra çeviri ya da editör pozisyonunun seçilmesi akabinde sisteme dahil olunmuş olunuyor. Sistemden herhangi bir deneme metni gelmiyor. Sadece yeni bir metin yüklendiğinde ve bu metin seçilen dil çiftleri ile uyumlu ise mailinize “Bu çeviriyi yapabilmek için kendinize güveniyor musunuz?” şeklinde bir soru yöneltiliyor. Bunun üzerine kişi kendisine uygun ise çeviriye başlıyor, değil ise es geçebiliyor. Yani aslında sistem kişiyi test etmek yerine çevirmenin sözüne güvenmek ile yetiniyor.
Sisteme kayıt olunduktan sonra, hemen çeviri veya editörlük yapılacak diye bir şart da yok. Sisteme kayıt olunduktan sonra kişinin kendisine uygun bulduğu çeviriyi bulup yapana kadar bekleme imkanı var. Kısaca kişi ne zaman isterse çeviriyi o zaman yapma hakkına sahip. Bu yüzden en uygun çeviriyi beklemek herhangi bir problem yaratmıyor.
Kişisel Gelişim İmkanı
Bu sistemin en büyük avantajı ise Çeviribilim, Mütercim Tercümanlık ve Filoloji okuyan öğrenciler için tecrübe olanağı sağlaması. Sistemin hiçbir zorunluluğu olmadığı için ve tamamen gönüllü olduğu için kişinin yeteneklerine göre çeviri veya editörlük işi bulmasını hatta yeteneğini keşfetmesini sağlarken, sistem sayesinde hem dil gelişimi, hem çeviri edinci, hem de gelecekteki iş imkanları için referans elde etmek mümkün oluyor.
Bu platformun çeviri öğrencileri haricinde sistemin gelişebilmesi ve daha iyi işleyebilmesi için yazılım geliştiricilerine, mühendislere ve teknik beceriye sahip gönüllülere de ihtiyacı var.
İşlemler ve Daha Fazlası
Kayıt işlemleri ve daha fazla bilgi için http://www.therosettafoundation.org/ adresi ziyaret edilebilir.
Aynı platform hakkında yorumlar ve tartışmalar için de Twitter’da #trommons14 hashtag’i ile arama yapılıp konu ile alakalı her türlü bilgiyi ve gönüllü çevirmenler ve kullanıcıların yorumlarını da görmek mümkün.
Biz çeviriyoruz dünya dönüyor!
Kaynakça:
http://www.cnnturk.com/haber/yasam/diger/anadilinize-ceviri-yaparak-dunyayi-degistirebilirsiniz
