İlk kez 2008 yılında, İzmir Ekonomi Üniversitesi’nde düzenlenen 8. Uluslararası Dil, Yazın ve Deyişbilim Sempozyumu’nda dile getirildi fikir… O yıl, her fikir gibi henüz yeni doğmuş bir bebek kadar başlangıçtı. Şimdiyse yurt dışına yayılması düşünülen büyük bir proje!
Yürütücülüğünü İngilizce Mütercim Tercümanlık Bölümü öğretim üyelerinden Doç. Dr. Mehmet Şahin’in yaptığı 114K718 no’lu “Sanal Dünyalarda Sözlü Çeviri ve Sözlü Çeviri Eğitimi” adlı TÜBİTAK projesi 1 Haziran 2015 tarihinde başladı. Proje, Dokuz Eylül Üniversitesi – Ekonomi Üniversitesi Mütercim-Tercümanlık eğitimcilerini buluşturmaya olanak sağladı. Çünkü projede İzmir Ekonomi Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği Bölümü öğretim üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Gazihan Alankuş haricinde, Dokuz Eylül Üniversitesi İngilizce Mütercim Tercümanlık Bölümü öğretim üyelerinden Yrd. Doç. Dr. Şeyda Eraslan da araştırmacı olarak görev alıyor.
Sözlü çeviri alanında değerli çalışmalarıyla bilinen Boğaziçi Üniversitesi Çeviribilim Bölümü öğretim üyelerinden Prof. Dr. Ebru Diriker de projede danışman olarak yer alıyor. Projede ayrıca çeviribilim alanında doktora çalışmalarına devam eden Damla Kaleş ve Özge Altıntaş, yazılım mühendisliği öğrencileri Yasin Sinan Kayacan ve Yiğit Can Parıltı ve bilgisayar mühendisliği öğrencisi Mert Künan bursiyer olarak görev alıyorlar. Yanı sıra, birçok serbest sözlü çevirmen ve çevirmi eğitimcisi de projenin test deneylerine gönüllü olarak katılıyor.
Proje, sözlü çeviri konusunda deneyim kazanmak isteyenler için bir hazine olacak! Bu proje için, Second Life adlı dünyanın en geniş ve en popüler üç boyutlu sanal dünyasında oluşturulan sanal kampüs ve proje kapsamında geliştirilen ÇEV-VİR adlı uygulama kullanılıyor. Second Life‘ta satın alınan “Çeviri Adası“nda yok yok. Second Life uygulamasıyla eş güdümlü hareket eden ÇEV-VİR‘den zorluk derecesinde, konu başlığında ve dilde özgün konuşmalar seçiliyor ve Second Life‘taki “Çeviri Adası” içinde hazırlanan özel odalara ışınlanılıyor. Bu özel odalarda konuşmacı modelleri var ve bu modeller, hazırlık süresi geçtikten sonra seçilen kaynak metni konuşmaya başlıyorlar. Böylece kullanıcı, gerçek, üç boyutlu bir ortamda simultane veya ardıl çeviri yapma olanağı buluyor. Program, sight translation için de olanak sunuyor!
İzmir Ekonomi Üniversitesi ve Dokuz Eylül Üniversitesi İngilizce Mütercim Tercümanlık öğrencileri konferans çevirmenliği uygulamalarıyla çalışarak laboratuvar ve sınıf ortamında aldığı dersleri pekiştirme olanağı buluyorlar. Bu işbirliğinin güzel bir simgesi olarak çeviri adasında bir Ekonomi Üniversitesi‘nin, bir Dokuz Eylül Üniversitesi‘nin sembolü dönüşümlü olarak yanıp sönüyor.
Bu proje sayesinde, sözlü çeviri derslerine giren çeviri eğitimcileri, öğrencilerin okula bile gelmesine gerek kalmadan sınav yapabilecek, onlara not verip değerlendirme notu düşebilecek. Ödev vermek için de kullanabilen programda, öğrencinin bağlantıya tüm giriş çıkış saatleri raporlanarak öğretmene gönderilebiliyor.
Proje yöneticisi Doç. Dr. Mehmet Şahin
Proje araştırmacılarından Yrd. Doç. Dr. Şeyda Eraslan, bugünkü proje test aşamasında simultane çeviri yaparak deneye katkı sağlayan Öğr. Gör. Dr. Alev Tison ve simultane çevirmen Berna Akıncı.
Proje yardımcılarından doktora öğrencileri Damla Kaleş ve Özge Altıntaş.
Çeviri Blog ailesi olarak bizi deney sürecine kabul eden sevgili hocam Yrd. Doç. Dr. Şeyda Eraslan başta olmak üzere tüm proje ekibine sonsuz teşekkürler! Bizi takip etmeye devam edin! :)
Çağdaş Varol
cagdas@ceviriblog.com
