UYGUNSUZ FİYATA KALİTELİ ÇEVİRİ YAPILIR
Hani ciddi köşe yazarları derler ya “bugün neşeli şeyler yazacağım diye”, ben de bugün en çok güldüğüm konuyu ele alıp pazar keyfinize katkıda bulunmak istedim. Yıllardan beri duyar dururuz “uygun fiyata” çeviri yapılır diye. Hep merak etmişimdir acaba uygun fiyatın tanımı ne ola ki… Gerçekten de çeviri gibi birçok değişik alana ve metin türüne sahip bir konuda uygun fiyat nasıl belirlenir diye… İşin ilginç yanı ise bunu yazan arkadaşlar genellikle birçok dalda çeviri yapma konusunda de pek mahirdirler… Hani tek bir alanda çeviri yapsalar diyeceğiz ki alana özgü bir belirleme yapmış… Ancak o da değil… Arkadaşlar her alanda çeviriyi yüksek kalitede yapıyor ve bir de aldıkları fiyata uygun tanımı getirebiliyorlar… Bu arada çevirinin bütün alanlarında mükemmel çeviri yapabilen çevirmenler yok mu? Tabii ki var. Örneğin yıllardan beri birlikte çalıştığım ve profesyonellik anlayışlarına, dil becerilerine ve her alandaki bilgi birikimlerine hayran olduğum ne Ceren Satış gibi, Evrim Işık gibi çevirmenler elbette var… Ne zaman kaliteli çevirmen tavsiye etmem istense onların ismini vermiş ve her seferinde teşekkürle karşılaşmışımdır. İnanır mısınız bu değerli arkadaşlarımdan da hiçbir zaman bu ucube “uygun fiyata çeviri” tanımını duymamışımdır. Her ikisi de gösterdikleri performansın hak ettiği ücreti eşsiz profesyonellik anlayışlarının gereği olarak etmişlerdir. Aynı şekilde Almanca dilinde birçok metin türünde çeviri olsun, kontrol ve redaksiyon konusunda olsun artık otorite kabul edilen Emine Mine Doğu Hocamız da aynı yaklaşımı göstermektedirler.
Ülkemizde henüz bir türlü gerçek tanımını bulamamış olan “serbest piyasa” saçmalığı burada da kendisini göstermektedir. Ne zaman ki bu ucube “uygun fiyata çeviri” tanımından şikâyet edecek olsam, hemen şu tepkiyle karşılaşırım: “serbest piyasa herkes istediği fiyata yapar” Oysaki bu alabildiğine manasız bir tanımdır ve uygulanamaz. Örneğin bir taksi şoförü olsanız ve “paraya ihtiyacım yok, normal belirlenen ücretin altında götürürüm” deyip trafiğe çıksanız, uygulanan taksimetre tarifesinin altında yolcu taşıyabilir misiniz? Hayır. O zaman demek ki “serbest piyasa” ifadesi de bu durumu makul gösteremez.
Görülüyor ki, her zaman ifade ettiğim gibi “sektörleşmemekte ısrar eden” çeviri piyasasında, böylesi düşük profilli yaklaşımlara izin verildikçe ve teveccüh gösterildikçe, ancak masaya yumruğunu vurabilen çevirmenler, gösterdikleri performansın karşılığını alabilecekler, diğerleri ise kahve ve nikotinle uzatmaya çırpındıkları güzelim gecelerine ziyan edeceklerdir.
ÜMİT YAKUP DURAL
MEDİKAL MÜTERCİM-TERCÜMAN
