Son zamanların tartışmasız en çok izlenen ve konuşulan Netflix yapımı Squid Game, anadili Korece olan kişiler tarafından altyazı konusunda ciddi eleştirilere maruz kaldı. Dizi popülarite kazandıkça bu eleştirilerin sosyal medyada giderek çoğaldığı gözlemlendi.

Sosyal medyada Koreliler tarafından yapılan paylaşımlar Korece bilmeyen kişilerin Korece bilen kişilerle aynı Squid Game’i izlediğini söylemenin zor olduğu yönündeydi. Dahası iki farklı İngilizce altyazıyı seçerek bu yapımı izleyen kişilerin daha sonra dizi hakkında konuştuklarında başka dizileri izlemiş gibi hissettikleri ifade edildi.

Korelilerin sosyal medyada bu konuyu gündeme getirirken en sık verdikleri örneklerden birisi bir oyuncunun diğerlerinin ekibine katılmak için onları ikna etmeye çalıştığı sahne oluyor. Bu sahnede oyuncu aslında “Bir dâhi değilim ama hep bir şekilde hallettim.” dese de aynı cümle İngilizceye “Ben çok zekiyim, yalnızca çalışmaya hiç fırsatım olmadı.” şeklinde çevrildiği görülüyor.

Dizi, Türkçe altyazı açısından incelendiğinde ise bir önceki paragraftaki ifade için “Ders çalışmakla hiç uğraşmadım fakat inanılmaz zekiyim.” şeklinde çevrildiği görülüyor. Türkçedeki çeviri hatasının İngilizceyle benzerliği izleyicilerde altyazıyı Koreceden Türkçeye çevirmek yerine İngilizce altyazıların kaynak metin olarak kullanıldığı hissini güçlendiriyor. Bunun yanı sıra Türkçe altyazı özelinde tutarlılıkla ilgili sorunlar da yer alıyor. Örneğin 6. bölümün adının Gganbu olarak bırakılması yerine Kanka olarak çevrilmiş olması da ilk bakışta fark ediliyor. Fakat bölüm ilerledikçe kimi yerlerde kanka ifadesine rastlanırken kimi yerlerde gganbu yabancılaştırmacı bir tavır sergilenilerek izleyiciye sunuluyor. Dahası, Türkçe dublaj ile Türkçe altyazı karşılaştırıldığında da aynı tutarsızlık göze çarpıyor. Türkçe dublajlı olarak izlenildiğinde aynı ifade Gganbu olarak seslendirilirken dizinin Netflix arayüzünde görünen başlığı Kanka. Başka bir örnek olarak ise karakterlerden birinin aslında “Neye bakıyorsun?” dediği bir konuşmasının “Buradan uzaklaş.” olarak çevrilmesini verebiliriz. Her ne kadar küçük farklar gibi görünse de tüm bunların karakterlerin ve dolayısıyla yapımın aslından farklı anlaşılmasına neden olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

Hemen hemen her yapımın altyazıları incelendiğinde Squid Game’de karşılaşılanlara benzer çeviri hatalarıyla karşılaşmak mümkündür. Bu durumun pek çok sebebi olabileceği gibi altyazı çevirilerindeki bu durumu diğer tüm çeviri metinlerinde de uygulanabilir olan bütçe-zaman-kalite değişkenleriyle açıklamak anlamlı olabilir. Giderek daha rekabetçi hâle gelen çeviri sektöründe, çeviri projelerinin temel eyleyeni olan çevirmene ayrılan bütçenin daha da sınırlı hâle gelmesi ve zaman baskısının da artmasıyla birlikte kalite değişkeninin de diğer iki değişkene bağlı olarak aşağı doğru bir eğilim göstermesi kaçınılmaz olmaktadır.

Tags: