Herkesin düşüncelerini istediği zaman yazabildiği ve binlerce kişiyle paylaşabildiği bir zamandayız, elimizin altındaki klavyeler veya telefonlar ile artık herkes belirli konular hakkında bir şeyler yazma şansına sahip.
Ne yazık ki bu kolaylık bazı hataları ve sorunları da beraberinde getirmekte. Pek çoğumuzun hiç de dikkat etmediği, hatta zamanla sürekli yanlış yazıldığı için göze gayet doğru gelebilen yazım hataları bunlar. Bu yazımızda bu değişimlerin, dili yok ettiğini mi yoksa yaşayan her dil gibi değişimin bir sonucu olduğunu mu fark etmeye çalışacağız.
Dilin temel yapı taşının dil bilgisi olduğunu kabul edip ona zarar vermeden yahut yanlış kullanmadan dilin zamanın ve çağın gelişimiyle beraber değişmesini normal görmek en makulü olacaktır. Bu anlamda teknolojinin gelişimiyle birlikte hayatımızda olmayan yeni şeyler günlük yaşantımıza girdi ve bu da beraberinde hayatımızda olmayan yeni kelimeleri getirdi. Bazı kelimelerin yazılışı değişti veya kısaldı. Hatta zaman zaman otomatik düzeltmeler dahi kelimenin popüler kullanımını kabul edebiliyor artık. Oxford Sözlüğü dahi yeni kullanımının eskisinden daha yaygın olduğu bir sözcüğü kabul görüyor. Bu değişimin farkında olup ayak uydurmak gerek çünkü yaşayan diller her zaman esnek ve değişkendir. Tıpkı insanlar gibi kelimeler de değişir ve dönüşür ve zamanla çoğalır. Örneğin, Haziran 2019 itibariyle Oxford İngilizce Sözlüğüne 1.400’den fazla yeni kelime ve anlam eklendi. Nesillerin değişimini ve teknolojinin varlığını kabul edip bu yeni kullanımlara ayak uydurmak gerek. Ancak bu demek değildir ki bu değişim bazı hataları hoş görür. Bu anlamda dil bilgisi kuralları her zaman önemini korumaktadır. Sadece gazetelerde, köşe yazılarında ya da bir çeviri metninde dikkat edilmesi gereken basit konular değildir bunlar, hatta günlük hayattaki kullanımları bu hataları daha da normalleştirir . Özellikle, cümle başlarında büyük harf kullanımı veya noktalama işaretlerinin doğru kullanımı dil bilgisine zarar vermemek açısında önemlidir. Günlük hayatımızda dahi birine yolladığımız mesaj veya e-postalarda virgülün önemi anlamın doğru aktarılması için oldukça önemlidir. Dil bilgisine zarar vermeksizin dilin güncellemelerini yüklemeliyiz kendimize. Yazımı bu konuda ufak ama önemli ipuçları vererek sonlandıracağım, zira dil bilgisi dilin özü ve temelidir. Ayrıca, bu kurallara uymak dilin ölmesini engeller ve dil bilgisi kuralları dili canlı tutar. Değişime ayak uydurup kurallara sadık kalalım.
İpuçlarıyla beraber, en azından bu yazım yanlışlarını yapmama sözü alıyorum sizden.
En çok hataya düştüğümüz birkaç kelime için hayat kurtaran ipuçları:
- “şey” her zaman ayrı yazılır.
“Dil her şeydir.” - “-de, -da” bir yerde bulunma anlamındaysa bitişik yazılır.
“ÇeviriBlog’da oldukça dikkat çekici yazılar var, herkese öneririm.“ - Bir konuya dahil olmak veya onaylamak için kullanılan “dahi” anlamındaki “de-da” ayrı yazılır, cümleden atıldığında anlam bozulmaz.
“Ben de ÇeviriBlog’u çok yararlı buluyorum, buradaki Deyimsel Perşembe yazılarını da merakla takip ediyorum.” - “Yanlız” değil, “yalnız.”
Yalnız sözcüğü “yalın” sözcüğünden türer.
