İçerisinde yüzyılların bilgisini, düşünce tarzını ve hayatını barındıran el yazması eserler, kutsal kitaplar, atlaslar… Tüm bu eski eserler Süleymaniye Kitap Hastanesinin çalışmalarıyla yeniden hayat buluyor.
557 yılında Sultan Süleyman’ın emri ile kurulan kütüphane içerisinde Arapça, Farsça ve Türkçe eserler bulunuyor ve alanın dünyadaki en büyük kütüphanesi olarak addedeliyor. Din, dil, astroloji, fen bilimleri gibi çeşitli konularda el yazması eserlere ev sahipliği yapan bu kütüphane için ilk çalışmalar 1956’da yine Süleymaniye Yazma Eser Kütüphanesinin Cilt ve Patoloji birimi tarafından başlatılmıştır.
Çağdaş teknolojinin tüm imkanları kullanılarak Türkiye’nin dört bir yanından gelen eserler restore edilerek günümüz tarihine yeniden kazandırılıyor. Araştırmacılar; yangın, deprem ya da kurtlanma gibi tehlikelerden muhafaza edilebildiği takdirde bir kağıdın ömrünün 2000 sene olduğunu belirtiyor. Bu sorunlara maruz kalan eserler için ise ciddi ve yoğun bir bakım süreci tatbik ediliyor. Bulunan eserler öncelikle -40 derecede en az 24 saat olmak üzere kurtlanmayı engellemesi için donduruluyor. Ardından eserin tüm ayrıntıları bilgisayar ortamına aktarılıyor. Yapının fiziksel, kimyasal ve biyolojik bozulmaları saptandıktan sonra hangi yöntemlerin kullanılacağı belirleniyor. En eskilerinin 10. y.y.’a ait olduğu bilenen eserlerin restore süreci oldukça uzun. Uzmanları tarafından dikkatli çalışmalar ile ihya edilen yapıların sayfaları üzerinde bazen aylarca çalışılıyor. Eksik yazılar aynı türden mürekkeple tekrardan yazılıyor ve ciltleniyor.
Gelen eserler aciliyet ve önem durumuna göre sıralandırılıyor. Kuruma yurt dışından da el yazmalarının geldiği biliniyor ve bunların restore edilmesi için yoğun bir talep var. Örneğin Mali’den 11. y.y.’a ait olduğu düşünülen el yazması Kuran-ı Kerim, Süleymaniye Kitap Hastanesinde onarım gördü.
Şimdiye kadar binlerce eserin bakım gördüğü bu Şifahane içerisinde 200 bini geçkin el yazması bulunduruyor. Acil ve Normal Onarım Gerektiren olarak ikiye ayrılmış eserler için Şifahane kendi kursiyerlerini de yetiştirmeyi ihmal etmiyor.
Kaynakça:
TRT Arşiv
Öne çıkan görsel – TRT Arşiv
