Birçok araştırmacı ergenlik döneminden önce yabancı dil öğrenen çocukların öğrendikleri dili, o dili ana dili olarak konuşan kişiler kadar akıcı konuşabildiğine inanmaktadır. Ayrıca erken yaşlarda birden fazla dil öğrenmek, iletişim yeteneğini, bilişsel gelişimi ve kültürel farkındalığı da geliştirir.
Bilimsel araştırmalar; çocuklara yabancı bir dili tanıtmak için ideal dönemin on yaşından önce olduğunu göstermektedir. Yaşamın bu erken aşamasında dil, çocuklar tarafından daha hızlı öğrenilir, hafızada daha iyi korunur ve olağanüstü telaffuz ile konuşulur. Çocukların, yeni sesleri taklit etmede yetişkinlere göre daha başarılı oldukları yaygın olarak kabul edilmektedir. Bunun nedeni, beynimizin ergenlikten önce yeni seslere (kelimelere) daha açık olmasıdır. Öte yandan yetişkinlerin kendi ana dillerinin aksanlarını dahil etmeden yabancı bir dili kurallarına uygun olarak telaffuz etmeleri çocuklara göre daha zordur.
Araştırmalar, beş yaşına kadar çocukların hafızasının beş dile kadar algılayabilecek kapasitede olduğunu göstermesine rağmen, uzmanlar çoğunlukla iki dilli yaklaşımın küçük çocuklar için en iyisi olduğu konusunda hemfikirdir. Günümüzde birçok çocuk iki dil konuşulan aile ortamında büyüyor ve böylelikle iki dili de konuşabilir hale geliyor. Çalışmalar, iki dilli bebeklerin ilk kelimelerini konuşmadan önce iki dili de ayırt edebildiklerini göstermiştir; bu sebeple uzmanlar, bebeklerin tüm yabancı dillerden gelen konuşma-ses kontrastlarını ayırt etme kapasitesi ile doğduğuna inanıyor.
Hem popüler hem de bilimsel literatür çoğu zaman birden çok dil bilmenin beyin işleyişi üzerindeki etkilerini tartışmaktadır. Mevcut araştırma verilerinden de anlaşıldığı gibi , iki dil bilen insanlar, bir dilden diğerine sürekli geçiş yaptıklarından dolayı tek dil konuşabilen insanlarla kıyaslandığında bilişsel olarak daha fazla gelişmiştir. Bu dil geçişlerinin beyindeki fonksiyonel ve anatomik değişiklikler ile sürdürüldüğü varsayılarak, tek dil bilen ile birden fazla dil bilen bireyler arasında yapısal ve fonksiyonel nörolojik farklılıklar olduğu düşünülmektedir.
Bazı bilim insanları çocukların dil öğrenmelerinin yetişkinlerden daha farklı olduğunu ancak daha kolay olmadığını savunmaktadır. Bu durumu çocukların beyinlerindeki bilinçsiz hareketleri kontrol eden bölümün, çocukların dil öğrenmede kullandıkları beyin bölümüyle aynı olmasıyla açıklıyorlar. Bu sebeple çocuklar, çoğu zaman çevrelerindeki kelime ve sesleri fazla çaba harcamadan öğrenebiliyor. Beyindeki olası eğilimlerden başka, çocuklar yetişkinlere kıyasla dil öğrenmeye daha fazla meraklıdırlar; yeni kelimeler ve kelime öbekleri öğrenmeye daha fazla zaman ayırırlar.
Dil, dört ana sistemden oluşur:
“Ses sistemi, fonetik (diğer bir deyişle ses bilgisi), anlam sistemi (semantik), dünya oluşum kuralları (morfoloji) ve cümle kurma kuralları (söz dizimi).”
Bir dilin kazanılmasında yer alan ana sistemlerin, gelişimsel ilerlemede çok büyük önem taşımaktadır.
Örneğin bebekler, fonetik kazanımlara yatkın bir şekilde hayata başlar. Bir dilin temel taşlarından biri olan fonetik sistemin, çocuklar ve yetişkinler arasında farklılık gösterdiği düşünülmektedir. Bu durum, çocukların neden farklı ve muhtemelen daha kolay bir şekilde dil öğrendiklerini açıklayabilir. Nörolojik çalışmalar, beyin yarım kürelerinde bulunan kortikal sekanslarındaki farklılıklar nedeniyle çocuklarda ve yetişkinlerde işitsel algılama konusunda farklılıklar olduğunu göstermiştir. Son zamanlarda yapılan bir çalışma, Felemenkçe konuşan yetişkinlerin ve 9 yaşındaki çocukların, Felemenkçenin fonotaktiklerine uygun olarak, yeni kelime dizilimleri ile hızlı okuma yeteneklerini inceledi. Fonotaktikler, bir dilde oluşabilen dizilerin fonolojik kurallarına işaret eder. Bu çalışma, çocukların daha çalışmanın ilk gününde yeni fonotaktikler öğrenmeye başladıklarını ancak yetişkinlerin çocukların seviyesine gelmesinin iki günlerini aldığını göstermiştir.
Geçmişte yapılan araştırmalar dahi dilin ergenlik dönemi başlangıcından önce ve sonra farklı şekilde öğrenildiğini gösteriyor. 1960’ların sonlarında bir bilim insanı, dilin doğum ve ergenlik dönemi olarak tanımlanan kritik dönemler arasında kolaylıkla öğrenilebileceğini öne sürdü. Bu yaşam evresinde, erken yaşta öğrenme süreci beynin sol yarım küresini dil için uzmanlaşmaya yönlendirir. Sürecin, dil ediniminin ne kadar tamamlandığına bakılmaksızın ergenlikten önce sona erdiği düşünülmektedir. Bilim insanları ergenlikten sonra dilin, dil öğrenimi için uzmanlaşmış sinir sistemleri aracılığıyla değil, genel öğrenmeye yönelik mekanizmalar aracılığıyla öğrenildiğini vurgulamaktadır.
Bir grup araştırmacı, ABD’ye taşındıklarında 3 ile 39 yaşları arasında olan ve günümüzde ABD’de ikametini sürdüren Çinli ve Koreli konuşmacıların ABD’de yaşadıkları süreçte edindiği İngilizce yeterliliğini test etti. Test,ergenlik döneminden önce mi yoksa yetişkinlik döneminde mi yabancı dilin daha kolay öğrenildiğini araştırmaya dayanıyordu. Sonuçlar daha erken yaşta ABD’ye gelenlerin İngilizceyi dil bilgisi ve telaffuz açısından ülkenin yerli vatandaşlarının seviyesinde bildiklerini gösterdi. Ergenlik döneminden sonra ABD’ye yerleşenlerin ise dil bilgisi olarak yetersiz oldukları ayrıca İngilizce telaffuzlarında Çince ve Korece aksanlarının hakim olduğu ortaya çıktı. Bu nedenle, bu çalışma çocukların ikinci bir dil öğrenmede yetişkinlere göre daha iyi olduklarını ve ana dil seviyesine kadar ulaştıklarını dahi göstermiştir.
Özetlemek gerekirse, çocuklar girişkenlik ve kaynak materyal kullanma açısından yetişkinlere göre daha iyi olmayabilirler; ancak yabancı dilin doğru dil bilgisi ve fonetik yapısını edinmede, telaffuz etmede yetişkinlerden kesinlikle daha iyidirler. Beyin yapısındaki ve kıvrımlarındaki yaş aldıkça olan değişiklikler, beynin bilgileri farklı şekilde işlemesine neden olur; bu durum da yetişkin insanlar için yabancı dil öğrenmeyi daha zor hale getirir.
Kaynakça
Görseller
