Din, dil, ırk fark etmeksizin yadsınamaz etkisiyle büyük bir kitleye hitap eden manga ve anime furyası… Kitaplığımızda yer etmesi için merakla beklediğimiz manga serileri… Belki de saatlerce bilgisayar başından kalkmadığımız anime günleri… Peki ya manga ve anime dünyasının çeviri boyutunda neler yaşanıyor? İzinsiz yapılan çeviriler nelerle sonuçlanıyor?
Kyoto, Yamaguchi, Shizuoka, Mie ve Shimane Eyaletleri’nin polis teşkilatı, Çarşamba günü Japon mangası ve oyunlarını Çinceye çeviren beş Çinli vatandaşı göz altına aldıklarını açıkladı. Son zamanlarda aralarında hayranların da olduğu gönüllü korsan çevirmenlere karşı tutuklamalar bir hayli fazlalaştı. Japon şirketleri Dijital Millenyum Telif Hakları (DMTH) yayından kaldırma ve yasal dijital durdurma bildirimleri ile bu duruma karşı tepkilerini ortaya koyuyor. İddiaya göre bu korsan çevirmenler izin alınmaksızın 15.000’den fazla mangayı tercüme eden çevirimiçi bir gruptan oluşuyor.
Peki kim bu insanlar?
Yaşları 23 ile 28 arasında değişiyor ve içlerinde araştırma ve yüksek lisans öğrencileri de var. Manga serilerini ve karakter diyaloglarını video oyunları için çevirmekten tutuklanan bu beş kişiden ikisi Nagoya’da yaşayan 24 yaşında bir kadın (Nagoya Üniversitesi araştırma öğrencisi) ve Sagamihara şehrinde yaşayan 25 yaşında bir kadın (JF Oberlin Üniversitesi yüksek lisans öğrencisi) idi. Nagoya’da araştırma yapan öğrenci, Yuki Ochimura ni Ojō-sama’yı tercüme ettiğini iddia etti. Aynı zamanda Hiro Fujiwara-Maid Sama ve Yuki wa Jigoku ni Ochiru no ka da bunlara dahil. (Aralık 2016’dan Eylül 2017’ye kadar) Yüksek lisans öğrencisi ise Yu-Gi-Oh!’a dayanan bir oyunda karakter diyaloğunu tercüme ettiğini iddia etti. (Ocak 2015’ten Ocak 2016’ya kadar) Grubun Ocak 2015’ten Ocak 2018’e kadar Çin’deki sitelerde kamuoyuna dağıtmak için Japonca manga, oyun ve oyun dergilerini tercüme ettiklerini belirten listede Karuho Shiina’nın Kimi ni Todoke’si de bulunuyor. Japon polisi şüphelilerin sorumlu olduğu telif hakkıyla korunan eserlerin diğer çevirilerini de inceliyor.
Bu çeviriler nasıl yapıldı?
İddialara göre, yukarıda tanımlanan iki kadın şüphelinin tutuklandığı çeviriden sorumlu grup yönetmeni ve lider, çevrimiçi panolar ve diğer mekanlardan üyeler topladı, daha sonra onları çeviri ya da dağıtım görevlerine atadı. Aktarım kısmı ise şu şekilde gerçekleşti: Twitter’a kabaca eşdeğer görülen popüler Çin sosyal medya hizmeti olan Weibo’ya gönderildi ve çevrilen eserler diğer sitelerde okunabilir ve indirilebilir hale geldi.
Japon hükumetinin Kültür Bakanlığı Ajansı tarafından yapılan 2013 soruşturmasında, Çinli internet sitelerinde Japon anime, manga ve oyunların yetkisiz olarak dağıtılmasının, 3 trilyon Yen zarara (yaklaşık 35 milyar ABD Doları) yol açtığı ileri sürüldü.
Raporlara göre bu grup suçlu bulunursa 10 yıl hapis cezası ile karşı karşıya olacaklar. Para cezaları ise 10 milyon Japon Yen’i yani 91.900 Amerikan Doları’na tekabül ediyor. Ayrıca şüphelilerden hasarlar ve dosyaların silinme talepleri için ek ücret alınabilir ve şüphelilere dava açılabilir. Kasım 2015’te Japon manga bölümlerini ve süregelen dizileri online çeviri gruplarında yayınlamaktan 5 kişi daha göz altına alınmıştı. Fakat onlar tam olarak çeviriye dahil bir grup değil, yetkisiz tercüme dağıtımına ön ayak olan bir boru hattıydılar.
Kaynakça:
Görseller :
