Hastalıklar, salgınlar, virüsler… Şu an bildiklerimizin doğru olduğundan emin miyiz? Peki biliyorsak ve eminsek kimin sayesinde?
1918’de ortaya çıkan ve 18 ay içerisinde 50 ile 100 milyon arası insanın ölümüne sebep olan “İspanyol Gribini” dünya tarihinde gelmiş geçmiş en büyük salgın olarak biliyoruz. Dönemin yaşam koşullarına baktığımız zaman teknolojinin ve ulaşımın da ileri seviyede olmadığını görürüz. Sadece insanın günlük yaşamını değil, sosyal ve ekonomik yönden de bütün hayatını etkileyen bir salgından bahsetmekteyiz. Tıpkı günümüzde olduğu gibi. Böyle ölümcül salgınlar önlenebilir mi? Ya da onlar üzerinde daha etkili şekilde çalışmanın bir yolu olabilir mi? Tıbbi çevirmenler ve tercümanların bu çalışmalara dahil edilmesinin bir katkısı var mıdır? 1918’de İspanyol Gribinin sayıca bu kadar fazla insanı öldürmesinin sebeplerinden biri de çeviri temelli bir sebep olabilir mi? Belki yanlış ya da eksik çevirilerden kaynaklanan yanlış bilgiler… Çeviri kesin bu sebeplerin içindedir diyemeyiz fakat kendimize “olabilir miydi?” diye sorduğumuzda işte tam da burada tıbbi çevirmenlerin rolü öne çıkıyor.
Anadilinden başka bir dil bilmeyen ya da ikinci bir dili sınırlı şekilde bilen yabancı ve göçmen insanlarla iletişimin sağlanması, doğru bilgilerin elde edilmesi, tıbbi belgelerin tercümesi ve bunlar gibi daha birçok şeyi düşününce tıbbi çevirmenler işin vazgeçilmez bir parçası haline geliyor.
Geçmişte olduğu gibi şu anda da insanların hayatını birçok yönden etkileyen Koronavirüs ile karşı karşıyayız. Tedavisi bulunur mu, ne zaman bulunur, daha ne kadar yayılır bilinmez fakat uzmanlar tarafından yapılan araştırmaların ve bilgilerin olabildiğince hızlı ve doğru aktarılması için tıbbi çevirmenler çözüm yolunda tamamlayıcı parça rolündeler.
Tıbbi çeviri ve tercüme 1918’de ciddi bir şekilde başlayan akademik, bilimsel ve tıbbi araştırmalar için adeta bir kilit nokta haline geldi. Belirli bir alana ait yapılan bu çeviri; sağlık ve afetlere müdahaleler ilgili hükümet politikalarının oluşturulmasında ve uygulanmasında belirleyici bir rol oynadı.
Çeviri bütün dünyada her milletten insanın çalıştığı sivil toplum kuruluşlarının temel işlevlerinden biridir. Bunun nedeni hem sözlü hem de yazılı çeviri hizmetinin, tüm dünyayı ilgilendirecek politikaları hazırlayan ve uygulayan kişileri bilgilendirmeye çalışmasıdır. Evrensel kuruluşlar ve profesyonel çevirmenler arasındaki bu ilişki oldukça önemlidir. Ayrıca bu kuruluşların hiçbiri tıbbi çeviri için makine çevirisine başvurmamıştır. Bunun yerine öncelikli olarak eğitimli ve sertifikalı çeviri uzmanlarının çabasına güvenmişlerdir. Bir makine çevirisi en iyi şekilde gerçek bir çeviri sağlayabilse de bir profesyonel çevirmenin yakalayabileceği detayları veya ince anlamları yakalayamaz.
İster Koronavirüs olsun ister daha ölümcül bir hastalık olsun, küresel salgınlar söz konusu olduğunda gösterilmesi gereken çaba da evrensel olmalıdır. Tıbbi çevirmenler aracılığıyla araştırmalar, analiz ve veriler dünyanın dört bir yanındaki tıp, bilim ve akademi topluluklarına çevrilip ulaştırıldığında herhangi bir küresel salgına daha da hızlı bir şekilde karşılık verilebilir.
Kaynakça:
