Bana kalırsa yılın en güzel ama bir o kadar da hüzünlü zaman dilimine girmiş bulunmaktayız. Bir çoğumuz için yeni yıl yeni başlangıçlar anlamına geliyor. Her ne kadar bu konuda dünya çapında ortak bir paydada buluşulsa da her kültürün kendine has yeni yıl ve Noel kutlamaları olabiliyor. Ben de olabildiğince size Almanya ve İngiltere’de Noel ve yeni yılın nasıl kutlandığından bahsetmek istedim. Aynı zamanda bu röportajda Faslı bir arkadaşıma da yer verdim ve o da bize Agadir’de yeni yılın nasıl kutlandığından bahsetti. Ama öncesinde Noel ve Yılbaşı aynı gün müdür, farkları nelerdir önce buna bir bakalım. Noel dediğimiz gün, Hristiyanlar tarafından İsa Mesih’in doğumunun ve yeryüzüne gelişinin anıldığı ve kutlandığı gündür. Genellikle Batı kiliselerinde 24 Aralık olarak kutlanır. Oysa Yılbaşı, eski bir yılın bitmesiyle yeni bir yıla girdiğimiz gündür.
- Londra/ İngiltere
Ece: Merhaba Zeynep. Öncelikle röportajımı kabul ettiğin için teşekkür ederim. Dilersen önce seni bir tanıyalım, sonrasında Londra’da Noel ve yeni yıl nasıl kutlanıyor bize ondan bahset.
Zeynep: Benim adım Zeynep Belaidi. İngiltere’de Londra’da doğup büyüdüm ve 5 senedir Türkiye’deyim. Şöyle ki Noel zamanı Londra’da çok güzel bir atmosfer oluyor. Her yerde ışıklar, süslemeler oluyor. Herkes evine ciddi bir süsleme yapıyor, bir ağaç alıyor. Bu ağaç ya gerçek ağaç ya da süs ağacı oluyor. Altına hediyeler konuluyor. Herkes birbirine hediye alıyor ve bu çok önemli bir şey. Genelde bütün aile bir arada olduğu için çoğu zaman yılbaşı ağacı beraber süslenir ve bu çok keyifli bir etkinlik bana kalırsa. Genel olarak Noel döneminde sıcak çikolata çok fazla tüketilir ve buna ek olarak sıcak şarap da aynı şekilde. Noel arefesinde çocuklar Noel Baba gelip hediyelerini ağacın altına bırakacak düşüncesiyle heyecanla erkenden yatarlar. Sabah herkes erken kalkar ve hediyelerini açar.
Ece: Gerçekten kulağa filmlerdeki gibi geliyor, yani benim hafızamda canlanan resim o şekilde oldu. Peki Zeynep, hediye alınmasının çok önemli bir şey olduğundan bahsettin. Bunun sebebi nedir?
Zeynep: Hediye alınması çok önemli çünkü bu Hristiyanların bayramı olsa bile ailenin bir araya gelmesi, insanların birbirleriyle beraber güzel vakit geçirmesi ve güzel anılar biriktirmesi için önemli bir zaman.
Ece: Peki Londra’da yeni yıl nasıl kutlanılıyor? Herhangi bir geleneğiniz var mı?
Noel kadar büyük değil ama yine de çok önem veriliyor. Genelde insanlar dışarı çıkıyor eğlenmek için. Yeni yıla girerken İngiltere’de bir gelenek vardır. Geri sayım yapılırken 1’e gelince, yani yeni yıla girerken birini dudağından öpmen gerekir çünkü bu iyi şans getirir. Yılbaşında genelde herkes dileklerini, aldıkları kararları veya hedefleri yazar. Örneğin, seneye şunu yapmayacağım, şunu daha iyi yapmaya çalışacağım, kendimi geliştireceğim gibi. Yeni yıl yeni başlangıç ve yeni umutlar demek ve çoğu insana yeni yıl yeni bir şans gibi gelir.
Ece: Son olarak Zeynep, senin 2020’den bir beklentin var mı? Varsa bizimle paylaşır mısın?
Benim 2020 yılından beklentilerim, daha doğrusu yapmak istediklerim var. En az 3 ülkeye daha gitmek istiyorum. Güzel notlar almak, arkadaşlarım ve ailemle güzel zamanlar geçirip güzel anılar biriktirmek istiyorum.
- Agadir/Fas
Ece: Merhaba Chaima. Öncelikle röportajımı kabul ettiğin için teşekkür ederim. Dilersen önce seni bir tanıyalım. Sonrasında Fas’ta yeni yıl nasıl kutlanıyor bize ondan bahset.
Chaima: Merhaba, ben Chaima Mounjih. 19 yaşındayım. Fas’ın Agadir şehrinden geliyorum, orada doğdum. Altınbaş Üniversite’sinde İşletme okuyorum. Üniversitede ilk yılım ve şimdi size öncelikle kendi yaşadığım yer olan Agadir’de yeni yılı nasıl kutladığımızdan bahsetmek istiyorum. Benim yaşadığım şehirde insanlar çok fazla açık görüşlü değiller. Bu yüzden çoğu insan yeni yılı kutlamaz. Gerekçeleri ise Müslüman oldukları ve Müslümanların bu tarz etkinlikler yapmaması. Aynı zamanda benim yaşadığım yerde kızların o gün dışarı çıkıp yeni yılı kutlaması pek normal karşılanmaz. Gece geç saatte dönüldüğü için diyebilirim bunun gerekçesine de ve tabii insanların açık görüşlü olmamasından da kaynaklı aynı zamanda. Ancak Agadir’de bazı aileler, örneğin sadece pasta ve kola alır. Akşam olduğundaysa pasta yer ve kola içerler. Yani hepsi bu, normal şeyler yaparlar anlayacağın.
Ama biliyorsun ki biz, yani yeni jenerasyon, o gün dışarı çıkabiliyoruz. Her ne kadar biz kızların o gün dışarı çıkması hoş görülmese de. Fakat Türkiye’deki kadar özel bir durum yok Agadir’de çünkü herkes bizim Müslüman olduğumuzu ve bu tarz etkinlikler kutlayamayacağımız tarzında laflar söylüyorlar ama biz özgürüz ve yeni yılı kutlamak istersek akşam çıkıp eğlenebiliriz. Örneğin katılabileceğimiz partiler var ama genel olarak dışarıda herhangi özel bir süsleme veya benzeri durumlar yok. Ailelerin çoğunluğu genel olarak böyle kutluyor yeni yılı. Örneğin Türkiye’de bazı alışveriş merkezlerinde yılın bu dönemine özel süslemeler oluyor, bu bile yok bizde. Ancak Rabat, Marakeş, Kazablanka gibi diğer şehirlerde durum biraz daha farklı. Burada yaşayan insanlar biraz daha açık görüşlü oldukları için bu şehirlerde yeni yıl çoğunlukla kutlanır. İnsanlar mutludur, yani dışarıda özel bir günün olduğu çok bellidir.
Ece: Yeni yıl kutlamakla Noel kutlamak hala ne yazık ki bazı yerlerde aynı şeymiş gibi görülüyor, haklısın. Ancak ne kadar hoş karşılanmasa bile sizin çıkıp eğlenmeniz bence çok güzel bir şey. Evet bana başka soru soracak boşluk bırakmadığına göre son soruma geliyorum (gülüşmeler). 2020’den bir beklentin var mı? Varsa bizimle paylaşır mısın?
Chaima: Benim dileğim, bu yıl derslerimde başarılı olabilmek, hayatımın aşkını bulmak ve önümüzdeki yaz yeni bir ülkeye seyahat etmek.
(Bu röportaj İngilizce yapılıp daha sonra Türkçeye çevrilmiştir.)
- Bad Saulgau / Almanya
Ece: Merhaba Didem. öncelikle röportajımı kabul ettiğin için teşekkür ederim. Dilersen önce seni bir tanıyalım sonrasında Almanya’da Noel ve yeni yıl nasıl kutlanıyor bize ondan bahset.
Didem: Ben Didem Sapdere. 21 yaşındayım. Almanya’da doğdum ve orada büyüdüm. Yaklaşık 7 senedir Türkiye’deyim. Ailem Almanya’da, bir tek annem Türkiye’de. Şimdi ben öncelikle Noel’den bahsetmek istiyorum sakıncası yoksa. Aslına bakarsanız birçok şey İngiltere’deki gibi. İsteğinize bağlı gerek gerçek gerek yapay çam ağacı alabiliyorsunuz fakat gerçek ağaç temin etmek isterseniz onların satıldığı özel dükkanlar var, oradan alıyorsunuz. Noel için hazırlıklar 1 ay öncesinden başlıyor. Süslemeler genelde ailece veya arkadaşlarla yapılıyor. Bir keresinde bir arkadaşım beni çağırmıştı ve beraber onun ağacını ve evini süslemiştik. Noel’den önce bir mum olayı oluyor ama ne yazık ki Türkçe karşılığını bilmiyorum. Noel’e kadar 4 tane mum yakılıyor, her hafta bir mum şeklinde. Hep beraber yemek yeniliyor, Noel’den 1 gün sonra hediyeler açılıyor ve aynı zamanda Noel zamanı resmi tatil ilan ediliyor.
Ece: Keyifli geçiyor olsa gerek. Peki bu mum olayı tam olarak nedir, biraz bahseder misin acaba bize?
Didem: Bunu eskiden yetimhanede çalışan bir adam bulmuş. Noel gelene kadar o günü güzelleştirmek için Noel’e kadar her gün bir mum yaktırıyormuş ve çocukların odalarını süslüyormuş. Sonrasında günümüze gelene kadar bu mumlar azalıyor. Daha doğrusu azaltıyorlar ve Aralık ayına girilmesiyle Noel’e kadar sadece pazar günleri birer mum olmak üzere toplamda dört mum yakıyorlar.
Ece: Peki, Almanya’da yeni yıl nasıl kutlanılıyor? Herhangi bir geleneğiniz var mı?
Didem: Yeni yılda herkes yine ailesiyle oluyor. Benim çevremde arkadaşlarıyla kutlayan görmedim genelde. Yılbaşında aileye öncelik veriliyor, havai fişekler patlıyor, kapının önüne çıkılıyor havai fişekleri patlatmak için ve yaklaşık yarım saat sürüyor bu. Sonrasında arkadaşlarıyla gidip eğlenmek isteyen gidip eğleniyor. Zaten havai fişekleri patlatmak için dışarı çıktığımızda tüm çevrede oturanlar aynı iş için kapısının önüne çıkıyor. Bu sayede hem ailenle hem de arkadaşlarınla kutlamış oluyorsun.
Ece: Peki Didem, son olarak 2020’den bir beklentin var mı? Varsa bizimle paylaşır mısın?
Didem: Benim bir dileğim yok. Yani yok derken ben inanmıyorum pek bu duruma. Yeni yılda şunu bekliyorum gibi bir şey benim mantığıma uymuyor. 2019 veya 2020 sadece bir tarih ve o yeni yıl enerjisi olmasa hep aynı bence. Sadece düzene sokmak için bir tarih var hayatımızda. O yüzden bir dileğim yok 2020 için.