Çevirmenler ve Çevirmen Adayları İçin Kitap Önerileri

 ‘’Kitapları süs olarak dolap içinde tutmanın hiçbir değeri yoktur; aksi takdirde kitapla diğer eşyalar arasında ayrım yapılamaz.’’ diyerek düzenli okumanın, kitapları raflarda tozlandırmamanın önemine dikkat çekiyordu J.K.Bangs. Hepimizin okuyup etkisinde kaldığı, çevresine önerdiği, bazen ikinci üçüncü defa okuyup her okuyuşta bambaşka şeyler yönünü keşfettiği en az bir kitabı vardır.

Çevirmenler için ise durum biraz daha farklıdır: edebi, kültürel, fantastik… kitapların yanı sıra değerli hocalarımızın, alan öncülerimizin kaleminden çıkmış bazı akademik eserler vardır ki öğrenciliğimizin ilk yıllardan meslek hayatımızın sonuna kadar elimizden, çantamızdan, kütüphanemizden eksik etmeyiz.

Çevirmen adayları, çeviriye ilgi duyan arkadaşlarımız, çevirmenlerimiz ve kısacası tüm çeviri camiası için kısa bir liste derledik. Söz konusu listenin kişisel görüş ve öneriler doğrultusunda hazırlandığını belirtir, keyifli okumalar dileriz.

Çeviri: Dillerin Dili – Akşit Göktürk

Ülkemizde Çeviribilim’in kurucularından biri olarak kabul edilen Prof. Dr. Akşit Göktürk, kitabında; çeviriyi gerçek bir okuma eylemi olarak görüyor ve çeviri sorunlarına farklı bakış açıları getiriyor. Alanımızda bir başyapıt niteliği taşıyan ‘Çeviri: Dillerin Dili’;çevirinin tarihini, türlerini, kendine özgü bir tür olarak ve yaratıcılık yanıyla yazın çevirisini ve çeviri eleştirisi gibi konuları her yönüyle inceliyor. Okudukları üzerine düşünme yapmayı seven tüm okur kitlesine önerilir.

Çeviri Kitabı – Senem Kobya

Çeviriyi bir aşk evliliği olarak tanımlayan çevirmen ve CEO Senem Kobya, çevirmenlerin, çeviri sürecinde kendilerinden verdikleri emek, enerji ve birikim gibi fedakarlıklar konusunda farkındalık oluşturuyor. Bu süreçte ise bölüme yeni giriş yapmış öğrencilerden uzman çevirmenlere, akademisyenlerden işletmecilere, kısacası sektörün her basamağına fikir ve deneyimlerini paylaşması için destek oluyor. Her kesimin anlayabileceği bir üslubun benimsendiği ‘Çeviri Kitabı’ kafanızdaki pek çok soru işaretine açıklık getirecek ve çeviri dediğimiz uzun serüvende size rehberlik edecek.

Geçmişten Günümüze Yazın Çevirisi – Berrin Aksoy

Çeviribilim’in tarihsel aşamalarını, içerdiği kavramları ve yazın çevirisinin düzyazı, şiir ve tiyatro metinleri türlerini örnekler yardımıyla kuram ve yöntem açısından ele alan betimleyici bir çalışma niteliğindeki bu eser; çeviri eleştirisinde izlenecek kuramsal ve uygulamaya ilişkin yöntemleri örneklerle açıklıyor. Sonuç bölümünde ‘Çeviribilim’in geleceği’ ve ‘Türkiye’nin Çeviribilim’e katkılarının’ ele alındığı kitap, yalnız akademik çevreye değil; çeviri süreciyle ilgilenen herkese yararlı olacaktır.

Bir Çevirgenin Notları – Celal Üster

Çevirmenlik, yazarlık, yayın yönetmenliği… Dolu dolu bir eğitim ve meslek hayatı… Kuramsal tabandan biraz uzaklaşıp kendinizden bir şeyler bulacağınız başarı dolu bir hayata tanıklık etmek ister misiniz? İster henüz sadece bir öğrenci ister yıllarını sektöre vermiş bir yetişkin olun; zorluklar, sorumluluklar ve başarı hikayeleri içeren bu uzun serüven yalnız olmadığınızı hissettirecek ve duygularınıza tercüman olacak.

Çevirinin ABC’si – Şehnaz Tahir Gürçağlar

Adından da anlaşılacağı üzere çeviri ve Çeviribilim’e yönelik giriş niteliğinde olan bu eser, hemen her okul ve Çeviribilim bölümünde öğrencilere tavsiye edilen ve üzerinden ders işlenen kitaplardan birisidir. Çeviriyi uygulamalı ve mesleki bir alan olarak ele alan Şehnaz T. Gürçağlar, çeviriyi, sosyal bilimler ve diğer pek çok disiplinle ilişki kapsamında ele alıyor.

Çeviri Atölyesi  – Ülker İnce

Çevirinin yapıları ve kelimeleri aktarmaktan ibaret olmadığını bilen yazarlar, bu eserde; çeviriye yeni başlayan, ilgi duyan, nasıl yapılır merak eden herkese hitap ediyor. Her çevirinin eşsiz olduğunu ve farklı yöntemler gerektirdiğini vurgulayan ‘Çeviri Atölyesi’; tiyatrodan filme, teknik metinlerden haber metinlerine kadar her alanda çevirilerinize ışık tutuyor.

Çeviri Neden Önemlidir – Edith Grossman

Birçok alanda geniş bir bilgi ve deneyim birikimine sahip yazar, eserinde; çevirinin kültür ve düşünce tarihi içindeki yeri, önemi, sorunları ve güçlüklerine değinerek, yalnızca çeviriyle ilgilenenlere değil; diller, düşünceler, kültürlerarası ilişkiler üzerinde yeni ufuklar edinmek isteyenlere de ışık tutuyor. Yine önemli bir akademisyen ve çevirmen olan Ayşe Ece tarafından çevrilen yapıtta Grossman, “Çevirmen yazar mıdır?” sorusunu kuşku bırakmayacak bir kesinlikle yanıtlıyor: “Evet, yazardır!”

Çevirinin Tarihi – Faruk Yücel

Kahramanları o kadar görünür olmasa da çeviri, hayatımızın her yerinde. Küreselleşmenin had safhada olduğu ve çeviriye ihtiyacın giderek arttığı günümüzde, farkında olmasak da bir Babil Kulesi inşa ediyoruz. Tam da bu noktada Albert Camus’nun ‘gizli kahramanlar’ ile ilgili sözleri geliyor aklımıza: “Çevirmenler, Babil Kulesi’ne saldıran korkusuz savaşçılardır.’’ Çeviri fikri ve çeviriye ilişkin tartışmaların bilimsel bir inceleme alanı haline gelişine tanıklık ediyoruz eseri okurken.Cicero’dan Goethe’ye, Schleiermacher’den Toury’ye, Eugene Nida’dan James Holmes’a, Hans Vermeer’den Itamar Even-Zohar’a dek çevirinin arkaplanına tanıklık edeceğiniz eser, çeviriye adım atmış herkesin okuması gereken öncelikli kitaplardan birisi.

Çokkültürlülük Ve Çeviri – Sakine Eruz

Çeviriye giriş yapmış herkes, çevirinin dilden sonra gelen en önemli yapıtaşını bilir: ‘kültür’. Peki ‘çokkültürlülük’ nedir? Kültürün çeviriye, çevirinin kültüre etkisi nedir? Bu gibi pek çok sorunun yanıtını bulacağınız kitapta akademisyen ve yazar Sakine Eruz, çokkültürlülüğünün en belirgin olduğu dönem ve coğrafyalardan birine odaklanıyor: Osmanlı İmparatorluğu.  

Kapılar/Çeviri Tarihine Yaklaşımlar – Şehnaz T. Gürçağlar

Çevirinin yalnızca yazın ve yayıncılıktan ibaret olmadığını biliyoruz ancak günlük hayatın önemli unsurları olan tarih, siyaset ve en genel anlamda kültür ile etkileşiminin yeterince farkında mıyız? Çeviriyi bir ürün olarak ele aldığımızda bir bilgi üretimi olarak görebiliriz. Peki, var olan birikimimizin çeviri süreç ve ürününe nasıl yansıdığını biliyor muyuz? Tam da bu nokta farklı çeviriden farklı disiplinlere açılan ‘kapılar’, çeviriyi hem eleştirel hem de görgül bir yaklaşımla ele alıyor ve çevirinin bir ulusun inşasındaki etkisinden toplumsal dışavurumlardaki yerine kadar inceliyor.

Çevirmenin Yazar ve Kahraman Olarak Portresi – Ayşe Ece

‘’Aslında bütün edebiyat, çeviridir.’’ derken Novalis, çevirmenlere önemli bir göndermede bulunuyordu. Öyle ya, bir eser, çevirmenin elinden çıktığı andan itibaren, kaynak metin artık tamamen ‘kaynak’ olarak kalmış ve söz konusu eser artık çevirmenin yorumuyla baştan yazılmıştır. Peki, çevirmenlerin kendisi, yayıncılar ve okur; ‘çevirmen’i aynı şekilde mi konumlandırıyor? Bizler çeviriyi bir çeşit ‘yeniden yaratma’ eylemi olarak görüp çeviri sürecinde yazarın gölgesi, eserin kahramanı olurken; edebiyat dünyası ve piyasası bizi süreçte ve eserde hak ettiğimiz yere koyuyor mu? Sorgulatarak düşündürten Ayşe Ece, cevaplara da farklı bakış açıları getiriyor.

Her Yönüyle Dil – Doğan Aksan

Yalnızca çevirmen ve çeviri öğrencilerine değil; genel olarak dil ve dilbilime ilgi duyan herkese yararlı olacak bu kitap; dil olgusunu farklı disiplinlerle sentezleyerek bir bütün halinde ele alıyor.

KAYNAKLAR

Çeviri: Dillerin Dili

Çeviri Kitabı

Geçmişten Günümüze Yazın Çevirisi

Çeviri Atölyesi 

Çeviri Neden Önemlidir

Çevirinin Tarihi

Çokkültürlülük Ve Çeviri

Kapılar/Çeviri Tarihine Yaklaşımlar

Çevirmenin Yazar ve Kahraman Olarak Portresi

Her Yönüyle Dil