“Gözler ruhun penceresidir.” Sözünü daha önceden duymuşsunuzdur. Yeni bir buluş; insan gözünün iletişimsel yeteneklerini geliştirmeyi amaçlıyor. Dünyada 60 milyondan fazla insan, omurilik yaralanmaları ve beyin felcinden muzdarip halde. ALS ( Amyotrofik Lateral Skleroz) ve motor nöron hastalıkları, insanları kısmen veya tamamen felç hale getiriyor. Hastalar, yıllarca bu hastalıklara karşı mücadele ediyor; yataklarına ve tekerlekli sandalyelerine bağlı kalıyor; en küçük ihtiyaçlarını bile ifade edecek güçleri olmuyor. İşte göz dili kılavuzu bu hastalıklarla savaşan bireylerin konuşmadan ya da beden uzuvlarını kullanmadan iletişim kurabilmesini hedef haline getiriyor.
Kar amacı gütmeyen sivil toplum örgütü Asha Ek Hope ile NeuroGen Beyin ve Omurga Enstitüsü iş birliğinde doktorlar, hastalar ve hasta bakıcılar ile birkaç ay süren araştırmadan sonra, geçtiğimiz aylarda “Blink to Speak” adlı dünyanın ilk göz dil kılavuzu yayımlandı. Bu kılavuz yardımıyla felç geçiren, konuşamayan ya da hareket edemeyen hastalar, hasta bakıcılarıyla ve aileleriyle iletişim kurabilecek. Kılavuz, dünya çapında ALS ve motor nöron hastaları için iletişimsel anlamda bir rahatlama sağladı. Çünkü çoğu hasta çevresindeki insanlarla iletişim kurabilmek için pahalıya mal olan alternatif yüksek teknoloji destekli iletişim cihazlarını bütçesi el vermediğinden ötürü satın alamıyordu. “Blink to Speak” göz dil kılavuzu ücretsiz olması dünyadaki tüm hastalar ve onların çevresindeki kişilerin bu kılavuzu kolayca edinebilmesini sağlıyor.
“Blink To Speak” içerik olarak kapsamlı bir göz dili kılavuzu oluşturmak için 50 basit göz hareketini esas alır. Kılavuz, hastaların iletişim kurması gereken basit mesajlara göz hareketlerinin temel kombinasyonlarını atar. Her bir set, göz dilinin sekiz alfabesinden oluşur: “kapat, göz kırp, sol, sağ ,yukarı, aşağı, yuvarla”. “Blink to Speak” göz dili kılavuzu, hastaların bu mesajların her birini basit göz hareketleri kombinasyonlarıyla ifade etmelerini sağlar.
İşte “Blink to Speak” Göz Dili Kılavuzundaki İletişim Örneklerinden Bazıları:
Göz Dili Kılavuzu Oluşturma Fikri Nasıl Ortaya Çıktı?
The Better India‘ya konuşan TBWA India yönetici ortağı Parixit Bhattacharya, göz dili kılavuzu oluşturma fikrinin nasıl ortaya çıktığını şu sözlerle anlattı:
“Çalışma arkadaşlarımızdan Geet Rathi’nin evde bir ALS hastasına bakmasına başlamasıyla bu fikir ortaya çıktı. Rathi’nin baktığı hastanın vücudu giderek yaşamsal faaliyetlerini kaybediyordu ve hasta ALS’nin son evresindeydi. Rathi, onunla iletişim kurabilmek için göz kırpma hareketleriyle onunla konuşmaya başladı. Bir süre sonra evdeki perdelere ortak mesajlar yazdılar ve hasta gözüyle ilgili mesajı işaret etmeye başladı. Yaratıcı direktörümüz olan Rathi, bu sistemle göz dili oluşturma fikrini ortaya attı. Fikrini bizimle paylaştığında beraber ALS hastalarının sağlıklı iletişim kurabilmesi için bir göz dili kılavuzu oluşturma kararı aldık. Bunun için ayrı bir ekip oluşturduk; bu ekip aylarca beyin fırtınası yaparak 50 göz hareketini hastaların iletişim kurmak istediği farklı günlük mesajlarla eşleştirdi. Her ne kadar 50 göz hareketi, dünyanın her yerinde iletişim kurabileceğine dair her şeyi kapsayamazken ekibimiz kılavuza A’dan Z’ye her alfabeye basit göz hareketleri kombinasyonlarını tahsis ettikleri ayrı bir alfabetik eklediler.”
TBWA India ekibi, ALS ve motor nöron hastaları için Hindistan’daki en büyük sivil toplum örgütlerinden biri olan Asha Ek Hope ile bağlantı kurduğunda, ALS hastası olan kurucu başkanı Dr. Hemangi Sane çok heyecanlandı. Bu göz dilinin etkileşime girdiği birçok hasta için nasıl bir atılım olabileceğini açıklamanın dışında, ekleyebilecekleri diğer mesajlar hakkında da ekibe bilgi verdi. Gerçek hayattaki hastalar, aileleri ve hasta bakıcıları arasında bir pilot test yapma zamanı geldiğinde, ekip Navi Mumbai’de kök hücre tedavisini üstlenen spinal ve beyin hasarı olan birçok hastayı tedavi eden NeuroGen ile iletişime geçti. Yapılan pilot denemeler sonucu, TBWA India yaratıcı direktör yardımcıları Sagar Jadhav ve Arshia Jain gözlemlerini şu şekilde aktardılar: ” Göz dili kılavuzunun kullanıcı dostu olduğundan emin olmak istedik. Çoğumuzun bu göz hareketlerini yapması kolay olsa da, pilotu ALS hastalarıyla denediğimizde, birkaç kombinasyonun yapmaları zordu. Hareketleri yaparken çabuk yorulabilirlerdi. Bu yüzden, hastaların hiçbir göz hareketi kombinasyonunu dört hareketten fazla birlikte yapmalarını gerektirmemeliydik. ALS ve motor nöron hastalığının son evresinde olan birçok hasta için, işaretleri doğru yapsalar bile hasta bakıcılarının bakıcının kas ve yüz şekil bozukluğu nedeniyle bunu anlayamadığını fark ettik. Ayrıca, kullanıcı mesajı iki kez veya üç kez tekrar ederse, başka bir mesajla karıştırılamayacağından emin olmalıydık.”
Ekip ayrıca, “Blink to Speak” göz dili kılavuzunun hastaların sağlık durumlarına göre öğrenmelerinin ve ezberlemelerinin için iki ya da üç aylarını alacağını belirtti. Bu kılavuzdan çok etkilenen Asha Ek Hope‘dan Dr. Hemangi Sane ile ülkenin önde gelen nöroşirürji uzmanı ve NeuroGen direktörü Dr. Alok Sharma da göz dili kılavuzunu bastırarak kitap olarak yayımlamaya karar verdiler. İş ortakları aracılığıyla, kitabı tüm hastalarına ve diğer hastanelere de ücretsiz olarak dağıtmayı hedeflediler. Asha Ek Hope’da bir çalışan olan John Julius, üç yıl önce kuadripleji yaşadı. Vücudunun felçli olduğu bir yıl boyunca konuşma yeteneğini kaybetti; Julius felçli olduğu günlerde kendini ifade etmek için çaresizce kaşlarını kaldırmaya çalıştığını ve ailesiyle iletişim kurmak için gözlerini kırpıştırdığını hatırlıyor. Ailesi onu anlamadığında sık sık sinirlendiğini dile getiriyor. Julius uzun yıllar süren tedaviler sonunca konuşabiliyor ancak felçli olduğu zamanlardan bahsederken, “Bir bardak su için bile ailemin merhametindeydim. Ne hissettiğini bile hayal edemezsiniz. ”diyor. Julius, NeuroGen‘de tedavi gördüğü yıllarda göz dil kılavuzu var olsaydı, psikoterapisti ile çok kolay bir şekilde anlaşabileceğini söylüyor. John Julius şu an“Blink to Speak” göz dili kılavuzunun büyük bir savunucusu. Julius’un görüşlerine Dr. Hemangi Sane de kendi görüşlerini ekliyor, “Göz dili kılavuzu tüm ALS ve motor nöron hastası olan milyonların kendilerini ifade etmesine yardımcı olacak.” Son olarak TBWA India yönetici ortağı Parixit Bhattacharya, “ALS ve motor nöron hastaları için uygun ve pratik bir yardımcı iletişim aracı oluşturmak istedik. Dünyanın ilk göz dili kılavuzunu yarattığımız için gurur duyuyoruz. Araştırmalarımız, “Blink to Speak” için çok sayıda kullanıma işaret ediyor ve bizler de bu dili, hastalar ve onların bakıcıları, aileleri için yaygın olarak kullanılan bir iletişim aracı haline getirmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz. ”dedi. İşte dünyanın ilk göz dili kılavuzunu oluşturan “Blink to Speak” ekibi:
Parixit Bhattacharya
Dr. Hemang Sane
Geet Rathi
Sagar Jadhav
Arshia Jain
Chinmay Raut
Priyanshi Khemka
Sneha Iyer
Apurva Desai
Chinmay Patil
Ganesh Devekar
Sizler de “Blink to Speak” göz dili kılavuzunu aşağıdaki linkten indirip, inceleyebilirsiniz.
Kaynakça:
Görseller:
