Traklar‘ın en önemli özelliklerinden birisi, Demir Çağı kültürünün önemli bir temsilcisi olarak bilinmeleridir. Trakya’ya M.Ö 1200’lerde ve belki de biraz daha erken dönemde başlayan göçlerle yerleştikleri tahmin edilmektedir. Gelenlerin bir kısmı Kuzeybatı Anadolu’ya yerleşmiştir.(Bitniler, Frigler…) Avrupa’da Bronz Çağı sonlarında şekillenmeye başlayan Trak kültürü, erken Demir Çağı olarak bilinen dönemde kuvvetli bir şekilde ortaya çıkmıştır. Traklar’ın dili Hint-Avrupa dillerinin Satem Grubu’na dahil edilmiştir. Trak dili, İlir dili ile birlikte Balto-Slav dillerine yakın özellikler gösterir. Ancak ölü bir dildir ve yazı kullanmamış olan Trak toplulukları, dilleri hakkında fazla bir şey bırakmamıştır.
Ölü bir dil olan Trakça’nın günümüzdeki en yakın akrabası Arnavutça‘dır.
Fakat günümüzde Trakyalı halkının (teben oluyom onuçtan yazıyom ya) kullandığı birtakım kendine has kelimeler mevcuttur. Gelin birlikte bu kelimeleri öğrenelim beya:
| Kızan: çocuk, genç manasında |
| Kızçe: kız çocuğu |
| Enik, encik: kedi, köpek yavrusu |
| Pale: köpek yavrusu |
| Talika: tamamen ahşaptan yapılma at arabası |
| Pırkalamak: kurcalamak, dürtmek (sobayı pırkalamak) |
| Bikerette: bir işi tek seferde yapmak |
| Maacır: muhacir |
| Aydamak: sürmek (araba-bisiklet) |
| Aykırlamak: bir istikamete yönelmek, yöneltmek |
| Sakil: salak |
| Peçka: her yerde kuzine diye bilinen dökme demirden yapılmış soba. |
| Ekşimik (iişimik): lor peyniri |
| Piinir: peynir |
| Kufa: kova |
| Suvan: soğan |
| Aretlik: ahiretlik (arkadaşa) |
| Şam şiytanı: cin fikirli |
| Sıpıtmak: fırlatmak,atmak, fıydırmak |
| Kösteklenmek: takılıp düşeyazmak |
| Eyyyyyyy!: bir seslenme biçimi (tehdit ifade eder) |
| Kadam: kardeşim |
| Aga: abi |
| Aba: abla |
| Çü bee: köpek kovalama ünlemi |
| Mari, mare: Kadına hitap sekli |
| Gündöndü/ gündendi: ayçiçeği |
| Ampir: salak, sersem |
| Kapçık ağızlı: ağzında bakla ıslanmayan |
| Langır langır: boş boş ve alık alık |
| Kendiliksiz: aklı başında olmayan |
| Tırıldama: kafamı şişirme |
| Te / ti niyanda: işte orada |
| Kaptır burdan: bu yoldan devam et |
| Bızıklamak: kurcalamak, karıştırmak |
| İnge: yenge |
| Ayda bakalım: sür, öndeki aracı takip et. |
| Nabüsünüz: n’apıyorsunuz |
| Üşüüüüz biz: üşüyoruz biz |
| Aayır be abacım: hayır ablacım |
| Domtiz: domates |
| Avuç: havuç |
| Yımırta: yumurta |
| Sefte: ilk |
| Onuçtan: o yüzden |
| Kaçım kaçım: telaşlı |
| Cicile: misket |
| Bet: çirkin |
| Ava: Havva isminin yöresel telaffuzu |
| Asan: Hasan isminin yöresel telaffuzu |
| Aade: haydi (hayde) |
| Te burda beya nere baküsün: bir şey gösterirken kullanılır |
| Kaç öte be eyy: yer isterken |
| Epten aykırı gidersin: çok terssin |
| Somak: çene |
| Ümük: gırtlak |
| Kafası aydamak: kafası basmak. |
Yazardan Not: Okumacasanız bu yazımı, bizim paleyi salarım ıstırım sizi vaalaa aykırı kaçaasınız yola dooru :)
Not 2: Yaşasın Kırklareli Spor. “Kırklar Yırtar”
Kaynakça ve Daha Fazla Bilgi için:
Fotograflar:
Doğma büyüme Trakyalıyım ama bir Trakyalı gibi konuşmuyorum. Hayatım boyunca hep Trakyada olduğum için bu konuşma tarzı bana pek garip gelmiyordu fakat büyük ve Trakya dışındaki şehirlerde uzun zaman geçirmeye başladığım zaman bu konuşmanın bana hissettirdiklerini anlamaya başladım. Şehirde yabancıların arasında dolaşırken Trakyalı birisiyle karşılaşınca bu konuşma evden bir parça olduğu için insanı mutlu ediyor:)