4 Nisan 1949’da 12 ülke tarafından imzalanan Kuzey Atlantik Antlaşması’na dayanarak kurulan Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO), Kuzey Amerika ve Avrupa’dan 29 üye ülkeden oluşan uluslararası bir ittifaktır.
NATO; Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü anlamına gelen North Athlantic Treaty Organization olarak yazılan İngilizce aslındaki sözcüklerin kısaltılmış şeklidir. Uluslararasında sık kullanılan bu kısaltılmış biçim artık bir kısaltma olmaktan çıkmış, kendine özgün anlamı olan bir sözcük gibi kullanılmaya başlanmıştır.
Teşkilat Yapısı:
Teşkilatın askeri yapısı, üye ülkelerin Genelkurmay Başkanlarından veya onlar adına daimi görev yapan temsilci askeri personelden oluşur. Konseye karşı sorumlu olan Askeri Komite, ittifakın en üst düzeydeki askeri merciidir. Konseye ve Savunma ve Planlama Komitesine askeri konularda bilgi sağlayan ve önerilerde bulunan Askeri Komite, iki büyük Nato Komutanlığına direktif verebilmektedir.
• İttifak, savunma amaçlıdır.
• Caydırma için yeterli bir gücü muhafaza etmek esastır.
• Üyelerin toprak bütünlüğü ve bağımsızlığı garanti edilerek dünya barışına katkı devam ettirilir.
• Üye ülkelerden birine yapılan tecavüz, tamamına yapılmış kabul edilir. (5 inci madde)
• İttifak, Avrupa’da ABD’nin konvansiyonel ve nükleer askeri varlığını zaruri sayar.
• NATO Savunmasının kollektif tabiatı, işbirliğine ve entegrasyonuna istinad eder.
• Nükleer silahlarda sıfır çözüme ulaşıncaya kadar, konvansiyonel ve nükleer silahların uygun bir kombinasyonunu kullanmaya devamı zorunlu görür. Nükleer silahların amacı siyasi olup, ittifakın güvenliğinin en önemli garantisidir. Bu kuvvetler savaşı ve dengeyi korumak için asgari düzeyde tutulur.
Tüm üye ülkelerce kabul görmüş olan NATO terimlerinin farklı dillerde karşılıkları aşağıdaki tablolarda verilmiştir. Barışın ve huzurun eksik olmadığı bir dünya için:
| TÜRKÇE | İNGİLİZCE | ALMANCA | RUSÇA |
| RÜTBELER – RANKS | |||
| er/ asker | private/ Soldier | Soldat | рядово́й / солдáт |
| onbaşı | corporal | Obergefreiter | ефре́йтор |
| çavuş | sergeant | Feldwebel | сержа́нт |
| uzman onbaşı | specialist corporal | ||
| astsubay | noncommissioned officer (NCO) | ||
| astsubay çavuş | staff sergeant | ||
| astsubay kıdemli çavuş | sergeant first class | ||
| astsubay üstçavuş | master sergeant | ||
| astsubay kıdemli üstçavuş | first sergeant | Oberfeldwebel | ста́рший сержа́нт |
| başçavuş | Chief Sergeant | Hauptfeldwebel | старшина́ |
| astsubay başçavuş | sergeant major | ||
| astsubay kıdemli başçavuş | command sergeant major | ||
| asteğmen | third lieutenant | мла́дший лейтена́нт | |
| teğmen | second lieutenant | Leutnant | лейтена́нт |
| üsteğmen | first lieutenant | Oberleutnant | ста́рший лейтена́нт |
| yüzbaşı | captain | Hauptmann | капита́н |
| binbaşı | major | Major | майо́р |
| yarbay | lieutenant colonel | Obertsleutnant | подполко́вник |
| albay | colonel | Oberst | полко́вник |
| tuğgeneral | brigadier general | бригадный генерал | |
| tümgeneral | major general | Generalmajor | генера́л-майо́р |
| korgeneral | lieutenant general | Generalleutnant | генера́л-лейтена́нт |
| orgeneral | general | Generaloberst | генера́л-полко́вник |
| genelkurmay başkanı | chief of general staff | ||
| mareşal | General Field Marshall | Generalfeldmarschall | Ма́ршал |
| başkomutan | commander in chief | ||
| avcı | Chasseur | Jäger | |
| bandocu | Musician | Musikerschütze | |
| mekanize piyade | Armored Infantryman | Panzergrenadier | |
| şoför | Motor Driver | Kraftsfahrer | |
| BİRİMLER | |
| manga | squad |
| takım | platoon |
| bölük | company, squadron |
| tabur, kıta | battalion |
| alay | regiment |
| tugay | brigade |
| tümen | division |
| kolordu | corps |
| ordu | army |
| SINIFLAR, | KUVVETLER |
| piyade | infantry, infrantyman |
| deniz piyade | marine |
| topçu | artillery, artilleryman, gunner |
| batarya | battery |
| istihkam | military engineering |
| deniz eri, bahriyeli | seaman |
| hava eri | airman |
| süvari sınıfı | cavalry |
| jandarma | gendarme |
| kara kuvvetleri | land forces, army |
| hava kuvvetleri | air force |
| deniz kuvvetleri | naval forces, navy |
| sahil güvenlik | coast guard |
| jandarma kuvvetleri | gendarmerie, gendarmery |
| sıhhiye | Medical Soldier |
| silahçı | Gunner |
| tankçı | Tank Solider |
| telsizci | Radioman |
| GÖREVLER | |
| nöbetçi subayı | officer of the watch |
| kurmay, kurmay subayları | staff |
| posta | dispatch, orderly |
| iaşe subayı | quartermaster |
| yaver | aide-de-camp (ADC) |
| yardımcı subay | adjutant |
| kadro | cadre |
| müfreze | detail |
| harb okulu öğrencisi | cadet |
| inzibat postası | picket |
| askeri inzibat (As.İz.) | military police (M.P.) |
| komutan | commander, commandant |
| GENERAL | TERMS |
| zorunlu asker(lik), askere alma | conscript, draft, levy |
| askeri hizmete mecbur tutmak, müsadere etmek | commandeer |
| askere kaydetmek | muster in |
| terhis | demobilize, muster out |
| içtima | muster |
| divan-ı harb | court-martial |
| sıla/memleket izni | furlough |
| seferberlik | mobilization |
| seferber etmek, silah altına almak | mobilize |
| silah arkadaş(lar)ı | brother(s) in arms |
| emir, komut | command, order |
| Rahat! | At ease! |
| Hazır ol! | Attention! |
| firar etmek | to desert |
| firari | deserter |
| KIŞLA | YAŞAMI |
| nizamiye | barracks or garrison entrance |
| garnizon | garrison |
| kışla | barracks |
| kantin | post exchange (PX) |
| lojman | billet |
| küçük istihkam | pillbox |
| askeri karakol | guardhouse |
| kademe, diziliş | echelon |
| geçit töreni, geçit resmi | march past |
| arazi üniforması (parka, ceket, pantolon) | fatigues |
| yemekhane | mess hall, dining hall |
| silahlık, silah deposu | armory |
| gazino | officer’s club |
| karargah | headquarters |
| asker sefertası | mess kit |
| nöbetçi değiştirmek | relieve the guard |
| tören kılıcı | saber |
| kılıç giyme töreni | saber wearing ceremony |
| kalk borusu | reveille |
| MALZEME, SİLAH ve NİŞAN ALMA | |
| miğfer | helmet |
| savaş gereçleri (harp levazımı) | ordnance, munition |
| tüfek | rifle |
| namlu | barrel |
| alev gizleyici | flash hider |
| şarjör | clip, magazine |
| fişek | cartridge |
| palaska | cartridge belt |
| mermi | bullet |
| şarapnel | case shot |
| kovan | case, brass |
| barut | powder, gunpowder |
| iğne | firing pin, hammer |
| falya barutu | primer |
| tüfeğin ağızotu | primer |
| emniyet | safety |
| tüfek ya da topun içindeki yivler | rifling |
| dipçik | butt, buttstock |
| nişan eğitimi yapılan yerin arkasındaki tümsek | butt |
| çap | caliber |
| fişek yuvası | chamber |
| yiv | groove |
| tüfek ya da tabanca kundağı | stock |
| kabza, sap | stock |
| susturucu | silencer |
| nişangah | sight |
| nişan almak | sight |
| tetik | trigger |
| göz-gez-arpacık | sights |
| arpacık | front sight |
| gez | rear sight |
| silahı sıfırlamak | zero |
| tüfek harbisi (çubuk) | ramrod |
| top tomarı | ramrod |
| geri tepme | recoil |
Kaynaklar:
- Wikipedia
- nato.int
- tgrthaber.com.tr
- ozelliklerinedir.com
