Çeviri ve çevirmenlerin önemine yönelik, 30 Eylül’ü “Dünya Çeviri Günü” ilan edecek yasa tasarısı BM’nin gündeminde.
Aralarında Azerbaycan, Belarus, Bangladeş ve Türkiye’nin de bulunduğu on bir ülke, tasarıyı imzalayanlar arasında.
24 Mayıs’ta oya sunulacak olan tasarı, çevirinin BM’ye, özellikle güvenlik, barış ve sürdürülebilir gelişme konularında bulunduğu katkıların yanı sıra çeviride netlik ve üretkenliğin önemini vurguluyor.
Tasarı aynı zamanda; çevirmenlerin, ulusları bir araya getirerek iletişim kurma ve işbirliği yapmalarını sağlama rollerini de üstlendiklerini belirtiyor.
BM Genel Kurulunda yasa tasarıları tüm üyeler tarafından oylanır ve kabul edilmek için genellikle yeterli çoğunluğun sağlanması gerekir. Kabul edildiği taktirde ise tasarı, siyasal bir önem taşır.
Bu yeni tasarı gündeme gelmeden önce, 30 Eylül, çeviri ve çevirmenin önemini vurgulamak adına her yıl düzenli olarak kutlanıyordu. Hatta BM merkezindeki İngilizce Çeviri Servisi de Dünya Çeviri Günü’nü kutlamak adına 2005’ten beri St.Jerome adlı çeviri yarışması düzenlemekte.
Yasa tasarısını Azerbaycan’ın da katkılarıyla gündeme getiren Belarus Dış İşleri Bakanlığı, 24 Mayıs’taki oylamayı Twitter’da resmi sayfasında duyurarak sonuçların olumlu olacağına ve tasarının kabul edileceğine işaret etti. Ayrıca tasarı taraftarlarının giderek arttığını, İran ve Namibya’nın şimdiden dahil olduğunu belirtti.
Uluslararası Çeviri Federasyonu da (FIT) tasarıyı destekleyenler arasında. Federasyonun yanı sıra, Red T, AIIC, IAPTI gibi diğer pek çok dil kuruluşu da tasarının savunucuları arasında.
Risk grubundaki çevirmenlerin yararına çalışan ve kâr gütmeyen bir kuruluş olan Red T, 2015’teki bir yazısında, BM’den, çevirmenleri gözetmeye yönelik çıkacak bir kararın önemli bir adım olacağını belirtmişti.
Tasarıyı imzalayan ülkeler, BM genel sekreterinin, çevirilerde emek ve kalitenin korunmasına yönelik çabalarına değindi. Akademilerdeki dil yeterlilik sınavı için aday eğitmek ve BM Dil Servisi için nitelikli tercüman havuzu oluşturmak sarf edilen çabalardan birkaçı.
Slator (Dil Birimi), 23 Ağustos 2016’da BM aracılığıyla, bilgisayar çevirisi ve dil araştırmalarına yardımcı olacak bir kaynağın hazırlandığını belirtmişti. Bu kaynak, 1990’dan 2014’e kadar BM’nin altı resmi diline (Arapça, İngilizce, İspanyolca, Fransızca, Çince, Rusça) dair 800 000 yazılı çeviri dokümanından oluşuyordu.
29 Nisan 2017’deki bir BM oturumunda Belarus Dış İşleri Bakanı Dmitry Mironchik, kültür ve dil çeşitliliğini korumanın ve BM yasa tasarısının temelini oluşturan ‘anlaşma ve işbirliği ortamı kurabilme’nin kaliteli çevirideki önemine vurgu yaptı. Mironchik, “Çokdilliliğe asıl katkı, tüm dilleri kapsayan güçlü bir iletişim ağı gerektirir.” dedi.
Kaynak: Slator
