Suriye’den Türkiye’ye uzanan bir hayat mücadelesini bir de Suriyeli bir misafirimizin ağzından duymak isteyerek iş ortamında yaklaşık iki ay önce tanışmış olduğum Muhannad Bey’e Çeviri Blog için röportaj teklifinde bulundum. Kendisi beni kırmadı ve görüşme teklifimi kabul etti. Diller üzerine olan bu görüşmemizde farklı alfabe ve gramer yapısına sahip dillerden gelen kişilerin Türkçe öğrenirken neler yaşadıklarını ve Türkçeye nasıl yaklaştıklarını sorduk:
Merhaba, öncelikle röportaj yapmayı kabul ettiğiniz için teşekkür ederim. Bize biraz kendinizden ve Türkiye’ye geliş serüveninizden bahseder misiniz?
Merhaba. Benim adım Muhannad, Suriyeliyim, Suriye’de Bilgisayar Mühendisliği okuyordum, savaş başlayınca eğitimimi bırakıp yurt dışına çıkmak zorunda kaldım.
Anadiliniz Arapça dışında hangi dilleri biliyorsunuz ve bunları nasıl öğrendiniz?
Türkçe ve İngilizce biliyorum. Türkçeyi Türkiye’de öğrendim. Eğitimime Türkiye’de devam edip üniversiteden mezun olduktan sonra Türkçe öğrenmeye başladım. Üniversiteyi İngilizce okuyordum ve İngilizceyi daha iyi öğrenmek için kurslara gittim, bu şekilde de İngilizcemi geliştirdim.
Arapçanın ardından Latin alfabesi olan dilleri öğrenirken ne gibi zorluklar yaşadınız?
Latin alfabesi öğrenmek bana pek zor gelmedi çünkü Suriye’deyken ilkokuldan beri İngilizce dersleri alıyordum.
Türkçeyi nerede ve nasıl öğrendiniz?
Türkçe dil olarak biraz zor oldu. Cümleler Türkçede tam tersi oluyor, örneğin fiil cümlenin sonunda geliyor. Bu benim için yeni bir şeydi.
Türkçe öğrenmek için kurslara gittim, sonra arkadaşlarla ve sokakta pratik yapmaya çalıştım, sonra kitap okumaya başladım ve bu şekilde Türkçemi kendim geliştirdim. Dört yıldır da Türkiye’deyim.
Sizce dil, konuşulduğu ülkede mi daha iyi öğrenilir yoksa okullardaki dil eğitimleri yeterli midir?
Türkiye’de olmam benim için büyük bir avantaj oldu, çünkü bir ülkenin dilini öğrenmek için aynı ülkede yaşamanın dilin daha hızlı öğrenilmesine kesinlikle faydası var.
Suriye’de yabancı dil eğitimi nasıl? Konuşmaya mı ağırlık veriliyor yoksa gramer öğretimine mi?
Suriye’de yabancı dil eğitimi normalde ilkokuldan başlıyor ve üniversitede daha da ağır bir şekilde ilerliyor, ayrıca özel üniversitelerde %100 İngilizce okunuyor ama gramere daha fazla önem veriyorlar.
Sizce, bildiğiniz diller arasında Türkçenin zorluk derecesi nedir?
Söz konusu yabancı diller ise, bana göre Türkçe, Fransızca ve Almancadan sonra üçüncü sırada.
Okuduğunuz Türk yazarlar var mı? Varsa kitapları orijinal dilinde mi okumayı tercih ettiniz yoksa Arapça çevirisini mi? Neden?
Türk yazar olarak hep Orhan Pamuk kitapları okumaya çalıştım ve kitapları Türkçesinden okudum. Çünkü kitapları orijinal dilinde okumanın hem yazmak hem de cümle kurmak için daha faydalı olduğunu düşünüyorum.
Arapçada olup da Türkçede sözcüklerle ifade edilemeyen bazı durumlar var mı? Düşünce ve duygularınızla anlatamadığınız bir durumla/durumlarla karşılaştınız mı? Örnek verir misiniz?
Arapça ve Türkçe çoğu sözcük ve atasözü aynı diyebilirim.
Sizce kullanmadığınız dil yok olur mu yoksa zihnin belli yerlerinde kullanılıncaya kadar saklı mı kalır? Bu konuda düşünceleriniz nelerdir?
Bence eğer bir dil iyi ve doğru bir şekilde öğrenildiyse kullanılmayınca yok olmaz ve dil kullanıldığı zaman hemen hatırlanır.
Türkçe ile Arapçayı karşılaştırdığınızda benzerlik görüyor musunuz? Gramer kuralları bakımından Arapça hangi dillere benzerlik göstermektedir? Arapçayı öğrenince bu dil de kolayca öğrenilebilir dediğiniz dil/ diller var mı?
Türkçe ve Arapçada çok ortak kelime var ama gramer farklılıkları büyük.
Gramer olarak Arapça, İngilizceye daha çok benziyor. Bana göre herhangi bir dili öğrenmek için öncelikle insan kendi ana dilini çok iyi öğrenmelidir, zira insanın ana dili, öğrenmeye çalıştığı dilin mantığını anlamak için de ona yardımcı olur.
Ana dili Türkçe olup da Arapça öğrenmek isteyen kişilere ne önerirsiniz?
Türkçe ana diline sahip kişiler ve Arapça öğrenmek isteyenlerin Arapçası iyi olan kişilerden öğrenmelerini öneriyorum. Benim önerim, Arapçanın özellikle Arap Edebiyatı mezunlarından öğrenilmesi yönünde.
Bana ayırdığınız zaman için teşekkür ederim. Bir dahaki görüşmemizde Türk Edebiyatı’ndan okuduğunuz kitaplar hakkında da yorumlarınızı almak isterim. Görüşmek üzere.
Çalıkuşu adlı kitabı almayı düşünüyorum. İleride de okuduğum diğer kitaplar hakkında konuşmayı ben de çok isterim. İyi günler. :)
