Dil hizmetlerine ve çeviri sektöründe örgütlenmeye adanmış dile kolay tam 40 yıl… Çevirmen, çeviri işletmecisi ve çeviribilimin meslekleşmesi adına her türlü çabayı göstermiş ve göstermeye devam eden birinden söz ediyoruz ve bugün O’nun doğum günü. Osman Kaya…
Çeviri kariyerine 1975‘te Fransızca çevirileriyle başlayan Osman Kaya, o zamandan bu zamana dil hizmetleri sektörüne katkı sunmaya devam ediyor. Osman Bey, 1976 yılında kurduğu ve ülkemizin ilk çeviri şirketlerinden Universal Dil Hizmetleri ve Yayıncılık A.Ş.‘nin Yönetim Kurulu Başkanı.
İstanbul Üniversitesi Pedagoji ve İstanbul Üniversitesi İşletme İktisadi Enstitüsü mezunu olan Osman Bey, 40 seneyi aşkın bir süredir çeviri işletmecisi olmasına rağmen çeviriden kopmamış, başta mesleğiyle ilgili konular olmak üzere çoğunlukla sosyal içerikli konularda çeviri yapıyor.
Elbette tüm bunlar adım adım ve yavaş yavaş işlenmiş bir emek yolculuğunun meyveleri. Çeviri alanında öncülük ettiği gelişmelerin birkaçına örnek verecek olursak 1976’da kurulan Universal’daki ilk büyük devrim, 1984 yılına ait. İlk kez 1984 yılında Bilgisayar-Ağ Destekli çalışma düzenine başlanıyor Universal’de. Bunu 1985‘teki kurumsallaşma adımı ve 1987‘de masaüstü yayıncılığa geçiş takip ediyor. 1988‘de ilk kez sözlük ve elle idare edilebilen çeviri belleği uygulamaları hayata geçiyor. 1995‘te “lokalizasyon” kavramı hayatımıza girerken, 2000 yılında “Oto-Mantık Çeviri Araçları” dönemi başlıyor. 2009‘da uluslararası kalite standartlarına kavuşan Universal, 2010 yılında da çeviri atölye çalışmalarına başlayarak çeviribilime katkı sunmaya başlıyor.
Türk çeviri sektörüne katkısını sadece bizi yeniliklerle tanıştırması, sektörü hep bir adım ileriye götürmesi ve sürekli kalite çıtasını arttırması ile sınırlayamayız. Meslekleşme alanındaki çabalarına birkaç örnek verirsek, Osman Bey, Çeviri Derneği kurucu üyesi olup 10 yıl başkan yardımcılığı görevini yürütmüştür ve aynı zamanda Çeviri İşletmeleri Derneği Kurucu Başkanıdır. Çeviriyle ilgili uluslar arası dernek ve organizasyonların da üyesidir. Çeviri Kitabı’nın yayıncısı ve açılış yazısı olan Meslekleşme ve Örgütlenme’nin yazarıdır.
Ülkemizin her yerindeki Mütercim Tercümanlık Fakülteleri’ndeki gençlere el uzatmak için konuşma yapmaya giderken veya 30 Eylül Dünya Çeviri Günü kutlamalarında bayrağı en önde taşırken görebilirsiniz onu. Halen MYK’da Meslekleşme ve Örgütlenme çalışmalarında yer alarak sektöre katkıda bulunmaya devam etmektedir.
Bu kadar yoğunluğun içinde ülkemizdeki çocuklara, gençlere, ailelere destek eli uzatmayı asla ihmal etmez. Birçok STK’nın kurucusu ve aktif bir üyesidir. Organik tarım alanınındaki çalışmaları ise birkaç satıra sığacak gibi değil.
Sayın Osman Kaya’nın böylesi anlamlı bir güne denk gelmesi hesabıyla hem Cumhuriyet Bayramı’nı hem de doğum gününü içtenlikle kutluyor, Çeviri Blog ailesi olarak nice mutlu yıllar diliyoruz!
Not: Yazıya katkıları için Sayın Uluç Kaya ve Sayın Senem Kobya’ya teşekkür ederim.
Çağdaş Varol
