Çek Cumhuriyeti kendi parlamentosu içinde uzun süren uğraşlar sonucunda ülkenin isminin değişimi konusunda mutabık kaldılar ve ülkenin yeni ismi artık Çekya oldu. Prag yönetimi yürürlüğe giren ülkenin yeni adını İngilizce, Fransızca, Almanca, Çince, Rusça, İspanyolca ve Arapça hallerini öncelikli olarak Birleşmiş Milletler ardından tüm uluslararası kuruluşlara ülkenin resmi olarak yürürlüğe giren yeni ismini bildirdi.
Bu kararın alınmasında baş sebep olarak ülke adının altı dünya dilinde aynı söylenmesinin rahatlık yaratacağı ve aynı zamanda ulusal kimlik açısından da bu isim değişikliğinin faydalı olacağı görüşünde parlamento.
Ancak Dışişleri Bakanlığı Basın Sözcüsü olan Michaela Lagronova’nın vermiş olduğu demece göre ülkenin yeni adı için kullanım zorunluluğu gelmeyeceği ve yeni ismin uluslararası görüşmelerde hemen kullanılmayacağını yönünde.
Çekya – Çekistan
Ülkede isim değişikliğinin uzun süre konuşulduğu herkesin malumu bu tartışma içinde en çok Çekya (Czechia) ve Çekistan (Czechlands) isimleri arasında gidip gelindi. Bir kısmı Çekya’yı savunurken bir kısmı Çekistan’ı savundu fakat Devlet Başkanı Milos Zeman bir süre İngilizce olarak Czechia (Çekya) kullanınca, nihai karar da böylelikle etkilenmiş oldu ve isim tartışmalarına son nokta konularak ülkenin yeni ismi Çekya olarak ülke ve uluslararası kuruluşların kayıtlarına geçti.
İsrail’i ziyaret eden Milos Zeman, Şimon Peres’in “Çek Cumhuriyeti” yerine “Çekya” ifadesini kullandığı için teşekkürlerini sunmuş. Bu gösteriyor ki isim değişikliği durumu destekleniyor. Bu sadece İsrail için geçerli değil.
Türk Dil Kurumu
İsim değişikliğinin ardından Türk Dil Kurumu da yeni ismi onaylamış ve artık dilimizde Çekya olarak kullanılmaya başlamıştır. Aynı zamanda Rusya ve Ukranya’da da Çekya olarak kayıtlardaki yerini almış ve kullanılmaya başlanmış.
Halk Durumu
Halk tabanında yapılan araştırmaya göre halk içinde çok fazla fikir ayrılıkları mevcut. Bir kısmı Çekya ismini desteklerken bir kısmı istemiyor ve alternatif olarak Bohemya yapılması görüşünü öne sürüyor. Aynı zamanda Çekya ismini istememe sebepleri olarak Çeçenistan ile karıştırılabilecek olması yönünde görüşe sahipler. Nitekim karar verildi, “ulusal kimlik” propagandası ile savunulan Çekya ismi resmi olarak artık Çek Cumhuriyeti’nin yeni adı oldu.
Türkçe Durumu
Bu konu hakkında kendi ülkemiz adına bir değerlendirme yaparsak: İsim değişikliği sebebi ile Türkçe kullanımda Çek Cumhuriyeti yerine Çekya denmesi konusu çok doğru bir kullanım mı tartışılmalı, böyle çevrilmek zorunda değil. Örneğin Almanlar ülkeleri için Deutschland ismini kullanıyor ve biz bunu Almanya olarak çeviriyoruz, Alman ülkesi değil. Aynı şekilde Iceland isimini İzlanda olarak veriyoruz. Bulgaria ismini Bulgaristan olarak, Georgia için Gürcistan, India için Hindistan diyoruz. Bu örnekleri çoğaltmak mümkün. Bu durumda Türkçe olarak Çekya şeklinde telaffuz etmek biraz kulak tırmalayıcı olabiliyor. Alternatif olacak isimler türetilebilir. İlla Çekya olarak kullanma zaruriyeti olmamalı. Bu konuda bir araştırma yapılıp Türkçe olarak daha doğru ve uygun bir söylem bulunması belki de daha mantıklı olabilecek bir hareket olacaktır.
