Dil Teknolojileri “Kendi Ayağımıza Sıkmak mı?” Yoksa Geleceği Yakalamak mı?
Hızla büyüyen dünyanın içinde bazen küçücük biri gibi hissediyor insan kendini. Buna ayak uydurmak için sürekli hızını arttırmaya çalışıyor, çalışırken yaşamı yakalayamıyor…
Artık ürünler dünyanın ihtiyacına göre şekilleniyor.
Eski çağlarda dil bilen insanlar azdı ve bu insanların değeri çok fazlaydı, öyle ki baş üstünde tutulurdu. Zaman ilerledikçe dil bilen insanlar da evrildi ve çevirmen sıfatını taşımaya başladı. Teknoloji ilerledikçe çevirmene olan saygı eskiye oranla azalmaya başladı. Öyle ki bazı insanlar “ne gerek var dil bilmeye falanca çeviri programına yazar alırım sonucu hemen” diyerek hareket etmeye başladı ve ortaya eti bol iskender “very Alexander” gibi trajikomik sonuçlar çıkmaya başladı.
Teknolojinin gelişmesi, teknolojinin kimin elinde olduğuna göre iyi veya kötü olarak nitelendirilebilir. Çeviri programlarının bizi işlerimizden edeceği endişesi oluşmuştu bir dönem. Bu kaygılarının tamamen yersiz olduğunu yine çeviri programları kanıtladı. Evet, istenileni belki verebilir ama olay ince işçiliğe geldiği zaman durum farklı oluyor. Edebi çevirilerde, yerelleştirmelerde çeviri programları yerine yılların birikimi devreye giriyor, bu durumda bile hata yapma olasılığı varken bir yerelleştirme işi için çeviri programına güvenmek çok da makul değil.
Çeviri programları, çevirmenlerin kontrolünde olduğu sürece düzgün bir çalışma sunacaktır. Son gelen bir teknoloji haberine göre çeviri için bir kulaklık icat edilmiş ve artık seyahatlerde dil bilme gibi bir soruna gerek duyulmuyormuş. Evet bu durum tatil yapmak isteyen insanlar için mükemmel bir fırsat ama iş için aynı derecede riskli. Kulaklığın yanlış çevirmesi ya da teknik arızaları sonucu büyük sıkıntıların yaşanılabileceği gerçeğini unutmamak gerekir.
Çeviri teknolojilerinin gelişmeleri kendi bacağımıza sıkmak değil aksine bizim kıymetimizin ve kalitemizin ortaya çıkması ve çevirmenliğe gerekli saygının yapılabilmesi için artı bir olaydır. Aynı zamanda çeviri teknolojilerinin gelişmesi çevirmenlerin işlerini daha hızlı yapmalarını sağlayacak ve hem zaman olarak hem maddi olarak kazançlarının artmasına yardımcı olacaktır. Gerçi çeviri teknolojileri ne kadar gelişirse gelişsin, bir çevirmenin işi asla bitmez.
Gelişen dünyanın gelişen teknolojilerinden, çevirmenler olarak akıllıca yararlandığımız sürece çeviri teknolojileri bizim için bulunmaz fırsat ve artılarla dolu bir iş hayatı sunacaktır.
Çeviri teknolojilerini biz biliriz demiyoruz, çeviri teknolojilerini en iyi biz biliriz ve onlar sadece bizim ellerimizdeyken harikalar yaratılabilir diyoruz.
Oğuzhan Duman
