Web sitesi çevirisi ve web sitesi yerelleştirmesi genellikle birbiri yerine kullanılan terimlerdir. Bu durumda dil hizmetine ihtiyacı olan kişinin de ikisi arasındaki farklardan, hatta bir fark olduğundan haberdar olmaması çok şaşılacak bir durum değildir. Bu iki terim ve işlem arasında benzerlikler bulunsa da, ikisi arasındaki farkı anlamak hem çevirmenlerin gelişimi açısından, hem de ihtiyaç sahibinin marka gelişimi açısından yararlı olacaktır.
- Web sitesi çevirisi metin, multimedya, e-kitap ve uygulama gibi kaynak materyalleri bağlam içinde kelimelerin karşılıklarını bularak hedef dile aktarma işlemidir.
- Web sitesi yerelleştirmesi ise web içeriklerini ve uygulamalarını bölgesel veya yerel tüketim doğrultusunda adapte etmeye yönelik daha özelleşmiş bir işlemdir.
Dil engellerini ortadan kaldırmak mı? İletiyi uyarlamak ve arıtmak mı?
Yalnızca çeviri ile -ve eğer işlem motamot gerçekleştiriliyor ise- niyet ve açıklık gibi kavramlarda tıpkı profesyonel redaksiyondan geçmeyen bir makine çevirisinde olacağı gibi sorunlar yaşanabilir. Fakat web sitesinin çevirisi, dile hakim ve iyi eğitimli bir çevirmenin elinden çıksa bile, yine de belirli bir bölge veya yerel dilde yansıtması bekleneni karşılayamayacak ufak meseleler içerebilir.
Tabii, küresel bir web sitesinin kalitesi ve etkililiği yalnızca çeviriye bağlı değildir. Kaliteli bir müşteri hizmeti sunabilmek için bölgelere özel hizmet sunmaktadırlar. Yani, web sitesi çevirisine yalnızca dil aktarımı dersek; web sitesi yerelleştirmesi küresel marketin beklediği kültürel ve fonksiyonel mesajları karşılamadır diyebiliriz.
Kültürel ve işlevsel beklentileri karşılamak
“Genel bir bakış açısından söylemek gerekirse yerelleştirme en temel olarak pazarın sunduklarını en iyi şekilde son kullanıcıya uyarlamaktır.” diyor St. Louis Uluslararası İş bölümünden Doçent Dr. Nitish Singh (Singh, 2015, pg. 7)*
Beklentiler bölgelere ve endüstrilere göre farklılıklar gösterebilir. Fakat bunları iki kategoride toplayabiliriz:
- Kültürel içerik:
- Renk, şekil, boyut, stil
- Resim, ikon, grafik
- Sosyal kodlar; mizah, etik, gelenek, mit, sembol
- Toplumsal değerler, güç ilişkileri, inançlar
- İşlevsel içerik
- Tarih ve saat biçimi, telefon numarası, irtibat bilgisi
- Ağırlık ve ölçü birimleri, coğrafi referanslar
- Dil ve dilbilimsel içerik; ürün tanımları, değerlendirmeleri
Yöresel bir fikri küresel yapmak
Bazı yerelleştirme uzmanları ürünlerini yalnızca ulusal veya bölgesel beklentilere göre düzenlemekle kalmayıp ayrıca “transcreation” (yeniden yaratım) gibi tekniklerden de faydalanıp, böylece olası yerel yanlış anlaşılmalardan, gülünç durumlardan da kaçınmış oluyorlar.
Örneğin yukarıdaki görselde hepimizin tanık olduğu “Bir Kola Paylaş” kampanyası, ilgili şirket tarafından dünya piyasasında birçok ülkede başarıyla yerelleştirilmiş bir kampanyadır.
Fakat bazı ülkelerde bu kampanya için ayrı bir düzenlemeye gidilme durumunda kalınmıştır. Örneğin Çin’de, ilk isimlerin kullanımındaki resmiyet haddini aşmamak için şirket, özel isimler yerine “sınıf arkadaşın”, “yakın dostun” gibi yeniden yaratımlar getirerek çözüm üretmiştir.
İçerik türlerine göre çeviri ve yerelleştirme yöntemleri seçmek
Son olarak, web sitesi çeviri veya yerelleştirme işlemleri taktiksel açıdan da farklılık gösterir diyebiliriz. Örneğin kimi piyasalardaki bazı içerikler için çeviri işlemi yeterli olacak iken; daha çok duygulara hitap edecek olan içerikler için yerelleştirme işlemi gerekecektir. Web sitenizde çoğunlukla ve büyük olasılıkla pazarlama, hukuki, teknik ve de kullanıcılar tarafından oluşturulan özel bilgiler bulunur. Bu ihtiyaçları göz önünde bulundurarak çeviri veya yerelleştirme yolunu izlemek bütçeniz için mantıklı bir adım olacaktır. Bu ihtiyaçların incelerken ise, hedef kitlenizi baz almanız uzun vadede, ve alacağınız geri bildirimlerde sizin için daha etkin sonuçlar doğuracaktır.
Kaynak: http://content.lionbridge.com/the-difference-between-translation-and-localization-for-multilingual-website-projects-definitions/
