Hukuk çevirisi; anlaşmalar, sözleşmeler, evlilik belgeleri, vasiyetnameler, dava metinleri, diplomalar, vekaletnameler, doğum ve ölüm belgeleri gibi hukuki metinlerin çevirisini içermektedir. Hukuk çevirisi, belki de çeviri alanındaki en zor çevirilerden biridir ve diğer çeviri türlerinde olduğu gibi çaba sarf etmeyi ve zaman harcamayı gerektirmektedir. Bunun altında da birçok neden yatmaktadır.
Hukuk çevirisini zor yapan ve çaba gerektiren nedenlerden birincisi hukuki metinlerdeki oldukça uzun ve karmaşık cümlelerdir. Dava metinleri veya sözleşmeler gibi herhangi bir hukuki metne baktığımızda bir cümle bazen metnin tamamını oluşturmakta ve bu metni çevirmekle uğraşırken çevirmenin beyni de neredeyse durma noktasına gelmektedir. Bu nedenledir ki hukuk metinlerinin çevirisi emek ve zaman istemektedir.
Bir diğer neden ise hukuki metinlerdeki eski dil kullanımıdır. Bu yüzden çevirmen bu kullanımlar ile karşılaştığında bunları anlamakta zorlanmaktadır. Örnek vermek gerekirse İngilizce hukuki metinlerde “hereunder,thereto,hereby, aforesaid”, Türkçe hukuki metinlerde ise Arapça veya Farsça kökenli “ahara (başkalarına), temlik (devir), maznun (zanlı), ihzar (zor ile) hal-i sabıka (eski hale)” gibi kelimeler yer almaktadır. Bu nedenle ilk kez hukuki metin çevirmeye başlayan kişiler ve çeviri öğrencileri bu kelimeleri kavramakta zorluk yaşamaktadır.
Hukuki metinlerde sözcüklerin günlük ve bilinen anlamlarının dışında kullanılması bu çeviri türünün bir başka özelliğidir ve çevirmenler için yine bir zorluk oluşturabilmektedir. Örneğin İngilizcede “action” kelimesi gündelik yaşamda “iş, çalışma, faaliyet” anlamında kullanılırken hukuki metinlerde ise “dava” anlamına gelmektedir. Yine İngilizcede bağlaç olarak kullanılan “whereas” kelimesinin yaygın anlamı “hâlbuki, madem” iken hukuki metinlerde “dikkate alarak, göz önünde bulundurarak” anlamına gelmektedir. Türkçede ise “ayıp” kelimesinin yaygın anlamı “utanılacak” şeyken hukuk metinlerinde “hatalı, bozuk” anlamına gelmektedir.
Özetlemek gerekirse yukarıda verilen hukuk çevirisinin bazı özellikleri dolayısıyla hukuk metinlerinin çevirisi oldukça zahmetli bir alandır. Hukuk metinleri çevirisi ile uğraşan kişi metinde kullanılan dile, kelimelere ve cümlelere dikkat etmeli ve bu metinler aracılığıyla diller arasında kurulan iletişimi uygun bir şekilde aktarmalıdır.
KAYNAKÇA
Altay A. (2002). İngilizce ve Türkçe hukuk dillerinin özellikleri: Karşılaştırmalı bir çalışma. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi
