Kayıtlı ekonomiye geçmek için önce “işyeri açılışı” yapılması gerekiyor. Bunun için çevirmenlerin genellikle evden çalıştıkları düşünülerek örnek verilirse, evinizin bir odasını çalışma odası şeklinde düzenleyerek (en azından bir çalışma masası, sandalyesi ve bilgisayarla donatarak) kısa bir hazırlık yapmanız gerekiyor. Yetkili yoklama memurları yapılacağı belirtilen işe çok uyumsuz bir ortam görmedikçe bu konuda zorluk çıkarmıyorlar. Ama siz evinizin banyosunu hamam ve masaj salonu şeklinde düzenleyip burada çeviri yapacağınızı söylerseniz doğal olarak kabul görmez
Bundan sonra aşağıdaki alıntıda sözü edilen belgeleri hazırlamalısınız. Nüfus cüzdanı sureti ve ikametgah belgesi zaten okul kaydında bile verilen, alınması en basit belgelerdir. İmza sirküleri ise herhangi bir noterden kolayca alınabiliyor. Bu arada küçük bir açıklama yapayım: “Sirküler” sermaye şirketlerinde imza yetkisi bulunan müdürlerin imzalarının belirlenmesi için kullanılan belgedir. Şahıs olarak işyeri açacak olanlar için imza sirküleri değil, imza beyannamesi denen benzer bir belge gerekir. Zaten siz notere gidip “Şahıs olarak işyeri açacağım, imza şeysi istiyorum” dediğinizde noter size doğru belgeyi verecektir.
Geçtiğimiz yıl yürürlüğe giren Ticaret Kanununa göre artık tek ortaklı limited ve anonim şirketler de kurulabilmesine karşın, kişisel olarak, kendi emeğiyle çalışan kişilerin bu işyeri tiplerinden birini seçmeleri önerilmez çünkü bürokratik işlemleri ve giderleri şahıs şirketlerine göre daha yüksektir. Ancak yüksek iş hacminde vergi dilimlerinden dolayı avantajları bulunur. Küçük bir ayrıntıyı daha belirteyim: Halk arasında “şahıs şirketi” veya “şahıs firması” terimleri çok kullanılırsa da, bu terimler resmi olarak kullanılmaz. Resmi dilde bu işletmeler, ticari kişi, tacir veya serbest meslek erbabı olarak adlandırılır.
Çevirmenler için uygulamada iki seçenek vardır:
Mevzuatta tarif edildiği gibi Serbest Meslek Erbabı olarak veya ticari kişi olarak işyeri açmak. Normal olarak kendi bilgi ve becerisini kullanıp emeğiyle kazanç sağlamaya çalışan serbest doktor, mühendis, avukat gibi kişiler serbest meslek erbabı olarak adlandırılır ve bu şekilde işyeri açmaları bürokratik bakımdan daha uygun olabilir. Diğer yandan, daha çok alım satıma dayalı basit bir ticarethane olarak da işyeri açılışı yapmak serbest çalışanlar için mevzuat bakımından sakıncalı görülmüyor.
Bu kısımdan sonrasını aşağıda yorumlara yazacağım.
“Vergi Usul Kanunu 153. maddesi işe başlamayı bildirecekleri sıralamıştır. Buna göre:
Aşağıda yazılı mükelleflerden işe başlayanlar keyfiyeti vergi dairesine bildirmeye mecburdurlar:
1. Vergiye tabi ticaret ve sanat erbabı;
2. Serbest meslek erbabı;
3. Kurumlar vergisi mükellefleri;
4. Kolektif ve adi şirket ortaklarıyla komandit şirketlerin komandite ortakları.
5. Ticaret Sicili Memurları” dır.
Gerçek Usul ( Şahıs )
Gerçek Usulde mükellefiyet tesisinde işe başlama / bırakma bildiriminin doldurulması gerekmektedir.
Vergi Dairelerinden alınan bu form;
a) Gerçek kişilerde mükellef tarafından imzalanır.
b) Serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir veya yeminli mali müşavirler aracılığıyla düzenlenmesi halinde, bildirim bu kişiler tarafından da ayrıca kaşe / mühür basılmak suretiyle imzalanır.
İşe başlama bildirimi ekinde;
1- Noter onaylı imza sirküleri
2- Onaylı nüfus cüzdanı sureti, (mükellefin vergi dairesine bizzat başvurması halinde nüfus cüzdanının fotokopisi müdür yardımcısı, şef veya görevlendirilecek bir memur tarafından aslı ile karşılaştırılarak “Aslının Aynıdır” şeklinde tasdik edilir.)
3- İkametgah ilmühaberi”
Kaynak: http://www.alomaliye.com/isbasla.htm
Yazan: Selçuk Dilşen
Selçuk Dlsn: Unutmayın, işyeri açılışını yaptığınızdan itibaren 30 gün içinde işyerinizin bölgesinin bağlı olduğu vergi dairesine bildirimde bulunmanız şart. Süre daha fazla olursa ceza yersiniz. Bunun için yoklama memuru evinize işyeri açılışını kayda geçirmek üzere geldiğinde, işe başlangıç tarihinizi soracak; vergi dairesine başvuru yaptığınız tarihin birkaç gün öncesini söylemeniz yeterlidir.
Bunun dışında kiranızı soracaktır. Kiradan belli bir oranda stopaj (vergi) ödenmesi gerektiği için bu tutarı çok dikkatli belirlemelisiniz. İşyeriniz için ayrı bir büro tuttuysanız sorun yok, zaten kira kontratınızdaki tutarı belirtmek zorundasınız. Ancak bir evde kirada oturuyor ve evinizin bir odasını iş için kullanıyorsanız ev kirasının orantılı bir bölümünü kira olarak gösterebilirsiniz, örneğin dörtte biri veya beşte biri gibi; burada biraz yoklama memurunun inisiyatifi de rol oynadığı için kendisiyle çatışmamaya dikkat edin Eğer ev kendi mülkünüzse yine de belli bir kira ödüyormuş gibi bir tutar belirlenip bunun üzerinden stopaj ödenmesi söz konusu olacak. Bu kısmını bir muhasebeciye danışmanızı öneriyorum. İşyeri açılışlarında yoklama memuruna bir bahşiş vermek adetten olsa da, küçük bir işyeri olduğunuzdan bu konuda çok ısrarcı olmayacaktır
Kira bedeli kayıtlara sizin düşündüğünüzden çok daha fazla bir tutarda geçirilirse, rayiç tespiti için mahkemeye başvurma hakkınız da her zaman vardır.
Yoklama aşamasını geçtikten sonra bir kırtasiyeden serbest meslek makbuzu ve serbest meslek defteri satın alın ve yoklama fişinizi de yanınız alarak notere gidip bunları onaylatın. Eğer serbest meslek erbabı değil, ticari kişi olarak işyeri açılışı yap…Daha Fazlasını Gör
5 saat önce · Düzenlendi · Beğen
Selçuk Dlsn Eski mevzuatta kişi kendi muhasebesini kendisi tutabiliyordu, yeni mevzuatta ise muhasebeci/mali müşavir tutma zorunluluğu getirildi. Bu durumda işyeri açılışında da bir muhasebeciden yardım alabilir ve süreci hızlandırıp kendinizi için kolaylaştırabilirsiniz ancak bunun ek maliyeti olacağını da unutmayın.
Muhasebe ücreti, kira, kira üzerinden hesaplanan stopaj ve her ay beyannamelere eklenen yaklaşık 20 TL civarındaki Eğitime Katkı Payı sizin sabit giderleriniz olacak. Hiç iş yapmasanız da katlanmanız gereken giderlerinizin olması pek iç açıcı değil ama maalesef durum böyle.
Vergi mükellefleri, yıllık kazançlarına göre asgari %15 gelir vergisi öderler, daha fazlası için ödenecek vergi kademeli olarak artar.
Serbest meslek erbabı için vergilendirmede şöyle bir usul var: Örneğin, bir çeviri şirketine iş yaptınız ve ve serbest meslek makbuzu kestiniz. Cebinize net 1000 TL girmesini istiyorsanız, kestiğiniz serbest meslek makbuzu 1250 TL + KDV olmalıdır çünkü vergi mevzuatına göre serbest meslek erbabı olarak hizmet verdiğiniz müşterileriniz ödemeleri gereken tutarın %20’sini keserek sizin adınıza vergi olarak yatırmak zorundadır. Bu usulle, serbest meslek erbabının gelir vergisi ödemekle uğraşmaması amaçlanmıştır.
Ticari kişi ise gelir vergisini kendisi öder. İlk vergi dilimi için %15 gelir vergisi söz konusu olduğundan, yine cebine 1000 TL net gelir girmesini isteyen kişi 1176,47 TL + KDV kadar fatura kesmek durumundadır.
Muhasebecilerin alabilecekleri bir minimum ücret vardır. İşletmenin türüne, büyüklüğüne, çalıştırdığı işçi sayısına ve elde ettiği ciroya göre aylık 104 TL’den başlar (zirai kazanç ve apartman yönetimleri vb. hariç). Serbest meslek erbabı için bu ücret 119 TL’dir.
Şunu da unutmayalım ki, gelir vergisi kazanç üzerinden verilir. Dolayısıyla işinizle ilgili yapabileceğiniz her türlü masraf sizin gelirinizden düşülür ve gelir vergisi kalan tutar üzerinden hesaplanır. Bu tutara “vergi matrahı” denir. Bu giderlerin kabul edilebilir giderler olmasına dikkat edilmelidir. Örneğin size 50 ton un faturası kesilirse bunu işinizle ilgili bir masraf olarak gösteremezsiniz. Ancak kırtasiye giderleri, işle ilgili alınan hizmet (örn. çeviri kontrol hizmeti), elektrik, telefon ve su, bilgisayar sarf malzemeleri gider olarak kabul edilir.
Ayrıca demirbaş olan eşyalar da olacaktır. Masanız, sandalyeniz ve bilgisayarınız demirbaşa örnektir. Bunların yıpranma payları da vergi matrahından indirilir. Ancak demirbaşların tamamına yakınını yıllar içinde vergi matrahından indirdikten sonra satmaya karar verirseniz ve faturadaki satış değeri güncel değerinden yüksekse, o zaman bu da sizin kazancınız gibi görülerek vergilendirilir.
İşe başladığınız günden itibaren aynı zamanda Sosyal Güvenlikle ilgili hak ve yükümlülükleriniz de yürürlüğe girmiş oluyor. İşyeri açışından hemen sonra en kısa sürede kendinizi ve varsa yanınızda çalışan kişileri de SGK’ye kaydettirmeniz gerekir. SGK’ye kayıt olmak zorunludur. Ödediğiniz primler vergi matrahınızdan indirilir. Primler başta insanın üstünde ağır bir yük gibi görünse de sağlık sorununuz olduğunda veya emeklilik yaşınız yaklaştığında bunun önemini çok iyi kavrıyorsunuz ve “İyi ki sosyal güvencem varmış” diyorsunuz.
Şimdilik bu kadarının yeterli olacağını düşünüyorum. Bazı noktalarda çok karmaşık gibi görünen, aslında pek de zor olmayan bir konudur. Sormak istediğiniz noktalar olursa bilgim çerçevesinde cevap vermeye çalışırım. Ancak en güncel ve en doğru bilgilerin bir muhasebeci veya mali müşavirden alınabileceğini unutmayın. Zaten işyeri açılışından sonra bir muhasebeciyle anlaşmanız zorunlu olduğundan bu işleri en başından onun yönlendirmesiyle yapmanız sizin için daha iyi olacaktır.
Saygılar ve bol kazançlar.
Soley Tercüme Tercüme Haklısınız Selçuk, bende aynı adımları uygulamıştım…..
Soley Tercüme Tercüme Zaten bir muhasebeci ile anlaşırsanız size gerekli adımları söylüyor.
Senem Kobya Bu önemli bilgiler için çok teşekkür ederim. Bir de işin vergi mükellefi olmadan hallolma yolu var. Mesela bir çevirmen bir firmadan yıllık 26.000 TL ( tutarı tam öğreneceğim, kesin değil) ödeme alırsa ve bir tek gider pusulası imzalarsa vergiden muaf oluyor. Sadece stopaj yükümlülüğü oluyor. Bu ödemeyi de sözleşme imzaladığı ay alması gerekiyor. Çeviri işletmesi ile yıllık belli karakter-kelime sayısı karşılığında anlaşılırsa buraya kadar olan kısım muaf oluyor vergiden.
Senem Kobya Gönderinizin önemi sebebiyle başa tutturuyorum, bilginize Selçuk Dlsn, çok sağolun.
Selçuk Dlsn Senem hanım, söz ettiğiniz stopaj zaten gelir vergisi stopajıdır. Yani çevirmenin gelirinin vergisini çevirmenin kendisi değil, onun adına müşterisi yatırmış olur. Bu anlamda yine muafiyet söz konusu değil. Ancak söz ettiğiniz 26.000 TL bana çok yüksek gibi göründü. Bu kadar büyük bir tutarın tek bir gider makbuzunda bulunması sorun yaratabilir. Vergi uzmanına soracağım.
Senem Kobya Paylaşırsanız sevinirim, ben bu şekilde bilgi aldım ama bunu iyice öğrenmemiz gerekiyor dediğiniz gibi.
Selçuk Dlsn Az önce görüştüm, dediğiniz doğruymuş. Yılda sadece bir gider makbuzu kesilmesi ve gelirin 26 bin TL’yi aşmaması şartıyla, çevirmenin kazancı arızi kazanç olarak kabul ediliyor ve çevirmenin vergi mükellefi olup işyeri açmasına gerek kalmıyor. Kazancının gelir vergisi ise müşterisi tarafından maliyeye beyan edilerek ödeniyor. Ayrıntıyı sormadım ama sanırım 26 bin TL brüt tutar olmalı, yani çevirmenin eline geçen para bu yıl için 20.800 TL’yi geçmeyecek.
Senem Kobya Evet Selçuk Bey, ya da bu kadarlık kısmı için en azından vergi ödemeyecek, bu kadarlık bir işin kendisi tarafından yapılacağı garanti edilecek. Daha fazlası ve miktar üstü işler için de belki fatura kesilebilir.
https://www.facebook.com/groups/ceviriblog/permalink/471538906295472/