-Q-
Queue (Mail) : İnternete bağlantı sağlandığında gönderilecek elektronik postaların listesi.
-R-
RDS : (Radio Data Service) Kahrolası Elkitabını Oku (İnternette) Bu kısaltma genelde birisi çok basit ya da genel bir soru sorduğu zaman kullanılır.
RAM : (Random Access Memory) Bilgisayarlarda yazılımların çalışmak için kullandıkları geçici hafızadır.
Rar : Dosya sıkıştırmakta kullanılan bir formattır.
Realtime : Gerçek zaman, Bire bir anlamına gelir.
Recovery : Bilgisayar terminolojisinde bilgisayarların sorun yaşaması durumunda önemli bilgilerin kurtarılması anlamında kullanılır. Bilgisayarlar donanımsal veya virüsler gibi yazılımlar sonucunda çalışmaz duruma gelebilir. Önemli bilgilerin bilgisayarı geçici bir süre için de olsa çalışır hale getirilerek kurtarılmasına recovery denir.
Registry : Windows ‘ta kullanılan hertürlü programın ve Windows ‘un çalışmasıyla ilgili tüm bilgilerin saklandığı dosyadır.
Router : Birden fazla ağ arasındaki bağlantıyı sağlayan, özel amaçlı bir bilgisayar veya yazılımdır. Router ‘lar, üzerlerinden geçmekte olan verilerin hedef adreslerine bakarak hangi yöne gönderileceklerine karar verir.
-S-
Screen Saver : Ekran koruyucu yazılımdır.
SCSI : (Small Computer Serial Interface) Macintosh bilgisayarların da kullandığı bu standartta, saniyede 30 mb ‘ye kadar bilgi transfer edilebilir. Normal PC ‘lerde bulunmamasına rağmen daha sonra bir kart olarak satın alınabilir. Bu şekilde yüksek harddisk hızları gereken işlerde, sistemin hızı artırılabilir.
Script : Basit ve kısa yazılımdır. Yaptığınız işleri otomatik hale dönüştüren, kullanıcıların da yazabilecekleri yazılımlardır.
Search Engine : İnternet üzerinde aranan bir bilgiyi bulmaya olanak veren indeks yazılımlarıdır. Bu yazılımlar, çeşitli konularda elde edilen bilgileri veri tabanlarında saklar ve araştırma yapılacak konuyla ilgili ölçütleri esas alarak, bu bilgileri kullanıcıya sunarlar.
Self Extractor : Sıkıştırılmış bir dosyanın, açıcı programa ihtiyaç duymadan açılmasını sağlayan modüldür. Genişletme modülü sıkışmış dosyanın en başına yerleşir ve çalıştırıldığında dosyayı genişletir.
Server : (Sunucu) Bilgisayarların birbirine bağlanması için oluşturulmuş bir programın çalıştığı bir ya da birkaç bilgisayardır.
SGML : Standard Generalized Markup Language ‘in kısaltmasıdır.
Shareware : Belli bir süre ücretsiz denenebilen, bu sürenin bitiminde kullanmaya devam edilmesi halinde, ücrete tabi olan yazılımlara verilen addır. BBS ‘ler veya internet üzerinden dağıtılan ve genelde bir programın tanıtılması ve yaygınlaştırılması için kullanılan, kısıtlandırılmış özellikleri olan programlardır.
Shell : (Kabuk) Bir kullanıcının işletim sistemi aracılığıyla diğer programları yönlendirdiği arabirimdir.
Signature : İmza anlamına gelir. Elektronik postaların sonunda bulunan ve yazar hakkında bilgi veren satırların adıdır. İmzalarda, elektronik posta adresi dışında, telefon numarası vb. adresler yazılmaz. Bununla birlikte, klavye işaretleriyle çizilmiş resimlere rastlamanız mümkündür.
SIMD : (Single Instruction Multiple Data) Yeni nesil uygulamalarda çokça rastlanan döngüleri yüzde 90 hızıyla hızlandıran, hızlandırıcı koddur.
SIMM : (Single Inline Memory Modules) DIMM RAM ‘lerden farklı voltajda çalışan 168 pinlik RAM modelidir.
Site : İnternette yer alan sayfalar grubudur. İngilizce ‘de “sayt” diye, Türkçe ‘de ise “site” diye okunur.
SLIP : (Serial Line Internet Protocol) Dial up internet bağlantısı sağlamaya yarayan internet modem protokolüdür.
Smartdrv : Sabit diskinizin hızını artırmak için kullanılır.
Smiley : İnternette sözcükleri duygularla dile getirmek yerine, klavyeyi kullanarak yapılan şekillerle iletme yoluna verilen addır.
SMTP : (Simple Mail Transfer Protocol) Elektronik postaları dağıtmak için kullanılan standart protokoldür.
Snail Mail : Salyangoz posta anlamına gelir. Alıcıya ulaşma hızının elektronik postaya göre daha düşük olması nedeniyle, normal posta servisine verilen addır.
Software : Her türlü yazılıma verilen addır.
Spamming : Bir mesajın birçok tartışma grubuna dağıtılması anlamına gelir. Hiç hoş karşılanmayan bir davranıştır.
Spider : (Örümcek) Web tarama servislerinin veritabanlarını büyütmek için bıkmadan, usanmadan yeni web sayfaları ve onlara ait bağlantıları bulan programlara “örümcek” ismi verilir.
Subscribe : İnternet üzerinde belirli sitelere ya da listelere kayıt olma işlemine verilen addır.
Surround Stereo : Sesin üç boyutlu olarak derinlik kazandırılmasına verilen addır. Müzik setlerinden sonra ses kartlarında ses kartlarında da bulunmaktadır.
-T-
Tag : Etiket anlamında kullanılır. HTML’de dökümana biçim vermek için kullanılan etiketlerdir. Kaynak içinde kolayca fark edilirler çünkü her zaman “<” ve “>” işaretleri arasına yazılırlar.
TAR : Tape Archive ‘in kısaltmasıdır.
TCP/IP : (Transmission Control Protocol/Internet Protocol) Değişik tipteki bilgisayarların haberleşmesine imkan tanıyan bilgisayar ağı protokolüdür. Standart internet protokolüdür. Bilgisayarlar ile veri iletişimi sağlayan birimler arasında düzenlemeleri yapıp, bilginin bir yerden bir yere gidebilmesini sağlayan veri iletişim protokollerine verilen genel addır.
Telnet : İnternet ağı üzerindeki bir makineye uzaktan bağlanmak için geliştirilen bir TCP/IP protokolü ve bu işi yapan programlardır. Bir host bilgisayara bağlanma imkanı sağlayan terminal emülasyon protokolüdür.
Terabyte : Tera. Bir Terabyte = Bin Gigabyte. Birkaç sene sonraki yeni hardisk standardı diyebiliriz. (1.000.000.000.000 byte = 1 Terabyte, 1.000.000.000 kb. 1.000.000 mb. 1.000 gb.).
TIFF : Tag Image File Format ‘ın kısaltmasıdır.
Toolbar : Genellikle yazılımların üst kısımlarında bulunan, çubuk biçimindeki menülerdir.
Track : (Sektör) Hareketli depolama aygıtlarından olan drive, disket veya teyp kartuşunda sürücü kafasının ulaşabildiği özel bir bölüm.
Trojan : Bilgisayarınızda arka planda çalışan ve zamanı geldiğinde aktif hale gelerek sisteminize zarar veren yazılımdır.
-U-
UDP : (User Datagram Protocol) İnternet protokollerinden biridir.
Uninstall : Install edilen herhangi bir yazılımın sistemden silinmesidir.
Upgrade : Bilgisayarların zaman içerisinde güncelliğini yitiren parça veya programlarının, yeni ve güncel sürümleriyle değiştirilme işlemidir.
URC : Uniform Resource Characteristics ‘in kısaltmasıdır.
URI : Uniform Resource Identifier ‘ın kısaltmasıdır.
URL : (Universal Resource Locator) Web browserlar içinden bir web servisine ya da bazı internet servislerine yönlendirme yapabilen bir komut formatıdır. İnternet üzerindeki kaynaklara bağlanmayı sağlayan adresleme düzeni.
URN : Uniform Resource Names ‘in kısaltmasıdır.
Usenet : İnternet üzerinde kullanıcıların belirli konularda düşüncelerini yazabildikleri tartışma gruplarına verilen addır.
Username : Kullanıcıların bir internet hesabına giriş yaparken kendilerini tanıtmaları için kullandıkları kullanıcı adıdır.
Utility : Bilgisayarlarda işletim sistemi tarafından yapılamayan bir takım işlerin, kullanıcı tarafından yapılmasını sağlayan, kullanımı kolay programlardır.
Uudecode : Uuencode dönüştürme yönteminin tersidir.
Uuencode : Bilgisayar dosyalarını, elektronik posta ya da Usenet ‘le göndermek için ASCII karakterlerine dönüştürme yöntemi.
-V-
Virüs : Zarar vermek amacıyla kendini programlara kopyalayan, bu programlarla ilişki kuran, sistemdeki diğer programlara da yamanarak yayılan ve sistemi çökertebilen küçük progr*yasak kelime*lardır.
Visit : Ziyaret anlamına gelir.
VRML : (Virtual Reality Modelling Language) (Sanal Gerçeklik Modelleme Dili) İnternet üzerinde üçboyutlu ortam yaratmaya imkan veren yazılım dili.
-W-
WAİS : (Wide Area Information Servers) Değişik servislerindeki bilgilere ulaşmak için geliştirilen bir servis ve bu bilgileri indekslemek için kullanılan sistemdir.
WAIS : (Wide Area Information Servers) (Geniş Alan Bilgi Sistemi) Internet üzerinde basit ve doğal bir dilde sorgulama girişlerini tanıyan, bilgilere hızlı erişim için indeksler kullanan, önceki aramaların sonuçlarının sonraki aramaları etkilememesini sağlayan bir mekanizması olan dağıtılmış bilgi hizmet birimidir.
WAN : (Wide Area Network) Şehirler, ülkeler ya da kıtalar arasında oluşmuş bilgisayar ağlarının genel adıdır. MSN, Superonline, IBM Global Network gibi.
Web Browser : İnternet üzerinde dolaşmaya ve bilgi transferi yapmaya imkan veren kullanıcı yazılımlarının genel adıdır.
Webmaster : Bir web sitesinin editörlüğünü üstlenen kişiye webmaster adı verilir. Webmaster ‘ın görevi, web sitesinin tasarımını yapmak ve çarpıcılığını korumaktır. Günümüzde bu işi tek bir kişinin yapması çok zordur. Bunun için genelde bir web sitesini birden çok kişi takım ruhuyla ayakta tutar.
Web Sayfası : Bir web servisinin tek seferde ekrana getirdiği bir html sayfasıdır. Bu sayfalarda, hem grafik/resim bilgileri, hem normal text, hem ses, hem de başka web sayfalarına linkler olabilir. (http://www.geocities.com/ramazanmercan/ gibi..!)
Whisper : Sohbet sırasında bir kişiye özel mesaj gönderilmesidir.
WWW : (World Wide Web) (Dünya Çapında Ağ)
-Z-
Zip : PKZip, Winzip gibi arşivleme programları kullanılarak sıkıştırılmış dosyalardır.
