Redaksiyon kelimesi sözlük anlamına göre, hali hazırda yazılmış bulunan bir metin üzerinde gerekli düzeltmeleri yaparak yazıyı yayıma hazır duruma getirmek olarak tanımlanabilir. Redakte etmek fiili ile eş anlamlıdır. TDK sözlüğünde yazı yazma, kaleme alma olarak anlamlandırılsa da çeviri sektöründe , basın – gazetecilik ve yayıncılık sektöründe çok daha farklı anlamlara gelmektedir. Daha önceden yapılmış bir çevirinin/tercümenin imla, gramer ve terminolojik biçimde kurallara uygunluğu incelenir ve hatalar düzeltilir. Bu düzeltme, redaksiyonu yapan kişi tarafından metin üzerinden açıklama yapılmadan değiştirilerek yapılacağı gibi, “değişiklikleri izle”sekmesi ile yapılan düzeltmenin açıklanması da tamamlanabilir. Özellikle edebi metin çevirisinde hem tercüme edilen dili, hem konuyu hem de terminolojiyi çok iyi bilmek, ayrıca yazarın özellikle vurguladığı kelimeleri, imaları, cinasları da anlayabilmek gerekmektedir. Örneğin “Zaman Çarkı” edebi serisinde “Harikul’ ade” isimli karakterin ismini Türkçe imla kurallarına göre “Harkulade” olarak yazdığımızda yazarın isimde yaptığı vurguyu, kelimenin içindeki oyunlarını silmiş oluruz. Bu sebeple redaksiyonda sadece imla, gramer ve yazım kontrolü yapılmaz , bunun yanında bütünlük de sağlanır.
Gazetecilik sektöründeki redaksiyon ise haber ajanslarından gelen haberlerin gazete merkezinde yayın politikası,imla, dil bilgisi vs çerçevesinde düzenlenmesi, kurallara uygun biçimde yeniden kaleme alınması anlamına gelmektedir.
Firmaların serbest çevirmenlerle kurdukları bağlantıların artması, CAT araçlarının yaygın kullanımı ve tercih edilirliğinin yanına Google Translate gibi ücretsiz programların da işlevsel hale gelmesi eklenirse, çevirinin geleceği açısından çeviri bürolarının redaksiyon yapan firmalar olarak öne çıkacağı tahmini yanlış olmaz sanırım. Özellikle edebi çeviri, reklam çevirisi, akademik çeviri gibi uzmanlık alanlarında kişilerin prestijlerini riske atamayacakları ya da makine çevirisinin çok yetersiz kalacağı durumlarda özellikle çeviriden sonra kontrol, editör denetimi, yazım denetimi gibi aşamaları da sürece dahil eden çeviri büroları tercih edilecektir. Diğer alanlarda ise sistemler mükemmelleştiğinde makine çevirisi vazgeçilmez olacaktır. Star Trek’teki çeviri makinesi ne zaman gerçek olur bilmiyorum ama orada bile çevirmenin yeteneği büyük bir rol oynadığına göre, çevirmenlerin pabucu hiçbir zaman dama atılmayacaktır diyebiliriz.
Senem Kobya- CEO
